Aanbieders van synthetische ETFs proberen uitstroom tegen te gaan
Het grootste nieuws in de Europese ETF-sector in november was het omgooien van de replicatiemethode bij Lyxor en db X-trackers. De grootste aanbieders van synthetische ETFs in Europa kondigden aan dat zij het terrein van de fysieke ETFs gaan betreden. Deze beslissing komt er nadat de twee fondshuizen het afgelopen jaar te kampen hadden met almaar toenemende concurrentiedruk en netto-uitstromen.
Volgens gegevens van Deutsche Bank bedroegen de netto-uitstromen sinds het begin van het jaar voor Lyxor and db X-trackers per 16 november respectievelijk EUR 168 miljoen en EUR 397 miljoen. Uit gegevens van Deutsche Bank blijkt inmiddels dat iShares netto-instromen van EUR 10,8 miljard mocht optekenen sinds het begin van het jaar, goed voor zo'n 68 procent van de nieuwe netto kasstromen naar in Europa gevestigde ETFs dit jaar. Sinds beleggers een sterke voorkeur laten blijken voor ETFs op basis van fysieke replicatie, komen providers van synthetische ETFs steeds vaker onder vuur te liggen wegens hun op synthetische producten gebaseerde bedrijfsmodellen.
Als reactie daarop kondigde db X-trackers eerder deze maand aan dat het zes fysieke-replicatie-ETFs introduceert die de FTSE 100, EURO STOXX 50, EURO STOXX 50 Ex-Financials, DAX, Nikkei 225 en S&P 500 volgen. Deze nieuwe ETFs zullen worden genoteerd aan drie beurzen in Londen, Frankfurt en Milaan. Dit initiatief biedt beleggers de mogelijkheid om deze indices binnen het productassortiment van db X-trackers te volgen via fysieke of synthetische replicatie.
Lyxor had zijn geplande avontuur naar ETFs op basis van fysieke replicatie al in september aangekondigd. Lyxor is van plan om vier vastrentende ETFs die EuroMTS-indices volgen in december te converteren van synthetische naar fysieke replicatie.
Lees voor meer informatie over de ontwikkelingen in het ETF-landschap het artikel Oorlogen en geruchten over oorlogen in ETF-land.
PowerShares begeeft zich in de ETF-prijzenoorlog
In de VS blijft de ETF-prijzenoorlog nieuwe strijders aantrekken. Vorige maand bracht Morningstar nog verslag uit over het hoge tempo van kostenverlagingen bij ETFs in zowel de VS als Europa terwijl ETF-providers concurreren om kapitaalinstromen. Op 28 november kondigde een andere ETF-aanbieder, Invesco PowerShares, aan dat er gesnoeid zou worden in de kostenratio's voor zes van zijn ETFs, waaronder vier ETFs die ex-US RAFI-indices volgen.
Ben Fulton, managing director global ETFs bij Invesco PowerShares, reageerde op het initiatief met de woorden: "Wij analyseren voortdurend manieren om ons wereldwijde ETF-productaanbod voor beleggers te verbeteren. Wij zijn van mening dat de vandaag aangekondigde lagere kosten de zes fondsen beter in overeenstemming brengen met onze bestaande aanbiedingen, en het ETF-assortiment van PowerShares helpen te positioneren voor aanhoudende groei."
Meer over de beslissing van Powershares leest u in hun persbericht.
Introductie nieuwe ETFs blijft zwak
Tot nu toe in 2012 is het aantal nieuwe uitgegeven ETFs relatief gering in vergelijking met het verleden. Sinds het begin van het jaar zijn er in Europa 219 ETFs geïntroduceerd, in vergelijking met 363 ETFs voor het kalenderjaar 2011. Ook in november bleef deze trend overduidelijk: er werden amper 8 ETFs geïntroduceerd. Globaal genomen volgden nieuwe ETFs doorgaans vastrentende indices, vooral indices gekoppeld aan opkomende markten en bedrijfsschuld. Vorige maand zette iShares de toon met drie introducties op de Deutsche Börse, gevolgd door db X-trackers met twee nieuwe introducties op de SIX Swiss Exchange. Hier zijn de details voor de in november geïntroduceerde ETFs (klik op tabel voor vergroting):
Toppers en floppers
In november kenden ETFs die palladium volgen een sterke stijging van wel 12-15 procent omdat er de laatste tien jaar nog nooit zo'n groot tekort aan het metaal is geweest. Volgens een rapport van Johnson Matthey zijn de palladiumvoorraden aanzienlijk geslonken door stakingen en veiligheidsonderbrekingen in Zuid-Afrika en door Ruslands intentie om verkopen vanuit zijn strategische staatsvoorraad te beperken.
Ofschoon palladium niet erg bekend is, is het een metaal dat erg vaak wordt gebruikt in toepassingen variërend van sierraden en medicijnen tot touchscreens en tandkronen. Hoewel palladium op vele verschillende manieren kan worden gebruikt, is het bijzonder belangrijk voor de productie van katalysatoren in auto’s, apparaten die de uitstoot van voertuigen controleren. Momenteel wordt circa de helft van de palladiumproductie gebruikt voor het maken van katalysatoren.
Historisch gezien was palladium voornamelijk afkomstig uit Rusland, met name uit de koudere gebieden van Siberië. Volgens sommige schattingen ligt Ruslands aandeel in de wereldvoorraad van palladium op 45 procent. Ook Zuid-Afrika heeft enkele van de grootste palladiumreserves en volgens de meeste sectorexperts een wereldwijd aandeel van 40 procent. Bij elkaar opgeteld kunnen voorraadonderbrekingen in deze regio's die goed zijn voor 85 procent van de totale palladiumvoorraden moeiteloos opwaartse druk uitoefenen op de palladiumprijzen.
ETPs die volatiliteitsfutures op de S&P 500 volgen (dat wil zeggen de VIX-index en vergelijkbare indices) daalden in november met 11 tot 24 procent. Aan volatiliteit gekoppelde producten kennen doorgaans een piek wanneer de verwachte toekomstige volatiliteit (angst onder beleggers) toeneemt. Wanneer beleggers bang en onzeker zijn, zullen ze hogere verwachte rendementen eisen en als gevolg daarvan in het heden minder voor activa betalen.
Dit verband tussen volatiliteit en aandelenkoersen maakt van instrumenten die de VIX volgen goede diversificatietools voor op aandelen gebaseerde portefeuilles. Bepaalde activa, zoals grondstoffen en staatsobligaties, vertonen een correlatie met aandelen van vrijwel nul, maar volatiliteit heeft een sterke negatieve correlatie met aandelenkoersen. Na in oktober 2008 een recordniveau van bijna 96,4 te hebben bereikt, daalde de spot-VIX begin april 2010 tot een dieptepunt van net boven 15, alvorens in mei 2010 opnieuw te pieken tot 48,2. In april 2011 daalde de VIX tot een dieptepunt van 14,27 en steeg vervolgens weer tot 48 in augustus. Sindsdien vertoont de VIX een dalende tendens naar zijn gebruikelijke bereik van 15 tot 25. Momenteel bevindt de VIX-index zich op circa 16, erg dicht in de buurt van zijn historische dieptepunt.
In onderstaande tabel staan de 10 ETFs met het hoogste en laagste rendement in november (klik op tabel voor vergroting):