Een aantal jaren na het dieptepunt van de wereldwijde financiële crisis begin 2009 blijft een sterk economisch herstel grotendeels uit. Veel landen in de ontwikkelde wereld zijn via een 'dubbele dip' opnieuw in een recessie beland. Andere dreigen te volgen. In Europa weet zelfs het veerkrachtige Duitsland maar kleine groeipercentages te verwezenlijken. Zo werd in het tweede kwartaal van 2012 slechts een vooruitgang van 0,3 procent geboekt ten opzichte van het voorafgaande kwartaal. Ondertussen trekken de Amerikaanse kiezers deze herfst naar het stemhokje. Hun grootste zorg: de slappe binnenlandse economie.
Wenst u zich tegen de opdoemende economische donderwolken te beschermen dan kan dat via uw brede vermogensallocatie, door bijvoorbeeld in te zetten op cash en obligaties, of op harde activa zoals goud of vastgoed. Maar zelfs binnen het aandelensegment van uw portefeuille is een defensieve voorkeur mogelijk.
De volgende vijf strategieën zijn precies daarvoor bedoeld. Elk type kan via een ETF in de praktijk worden gebracht. De strategie of het fonds zal in ieder geval gekenmerkt worden door specifieke risico's. Daarom is het wenselijk deze te integreren binnen een gediversifieerde portefeuille. Hoewel sommige daadwerkelijk voor waardevolle dekking zorgden tijdens de wereldwijde financiële crisis, houdt u zich het best voor ogen dat u de volgende slag niet gegarandeerd wint met tactieken uit de vorige oorlog.
1. Blijf bij de basis
De sector basisconsumptiegoederen omvat ondernemingen die doorgaans minder conjunctuurgevoelig zijn. Voorbeelden producenten of verkopers van huishoudelijke producten, voeding en dranken, of tabak. Vaak worden deze als 'recessiebestendig' beschouwd omdat de vraag ernaar zelfs in moeilijke tijden meestal krachtig blijft.
Geïnteresseerde beleggers kunnen hun risicopositie uitbreiden via het SPDR MSCI Europe Consumer Staples ETF (XTS), dat zijn volledige vermogen aan deze sector heeft toegewezen. In de afgelopen vijf jaar bleek dit ETF minder volatiel dan de bredere MSCI Europe Index. Er was sprake van een correlatie van sechts 73 procent. Van eind 2007 tot begin 2009 moest het ETF een daling van 35,85 procent incasseren, beduidend minder dan de val van de bredere index met-53,62procent. Merk op dat deze resultaten uitsluitend bedoeld zijn voor vergelijkingen op hoog niveau. Het zijn geen gelijkwaardige rendementsstromen omdat niet direct in de index kan worden belegd en er ook geen vergoedingen voor werden geïnd.
Voorzichtigheid is geboden omdat het ETF voor 21procent is belegd in één aandeel: Nestlé. Aandeelhouders blijven daardoor sterk blootgesteld aan de typische risico’s die bij dit bedrijf horen.
2. Breng uw bèta omlaag
De bèta van een belegging beschrijft hoe volatiel deze is ten opzichte van haar benchmark. Wie defensief wil spelen, moet dus op zoek naar een fonds met lage bèta. Op basis van een screening met die maatstaf komt het Lyxor ETF DAXplus Protective Put (LYMT), met een bèta over 3 jaar van slechts 0,54 als gepast uit de bus.
Dit ETF levert blootstelling op aan een index die long gaat op de DAX en koopt daarnaast put-opties die geld waard worden als de index met 5 procent daalt. In theorie beperkt dat het neerwaartse risico voor beleggers, terwijl ze toch nog van het opwaartse potentieel van de DAX profiteren, minus de aankoopkosten voor de opties. In een baissemarkt worden van een dergelijk fonds bovengemiddelde resultaten verwacht. Als gevolg van de financiële crisis heeft dit ETF dan ook een verlies van slechts 31,84 procent geleden, tegenover 52,35 procent voor de DAX (nogmaals, zonder geïnde vergoedingen).
3. Zoek een veiligheidsmarge
Waardebeleggers zijn altijd op zoek naar koopjes, dat wil zeggen beleggingsobjecten die ondergewaardeerd zijn. Zo hebben zij een veiligheidsmarge wanneer het misgaat. Volgens die regel zouden we enige bescherming moeten vinden in iShares EURO STOXX Telecomm (EXX2), dat zich momenteel voor 98,4procent in het waardesegment van de Morningstar Style Box bevindt.
Waardebeleggingen leverden weliswaar niet de bescherming op waar velen tijdens de financiële crisis op hoopten, deels omdat tal van bankaandelen zelfs vlak voor de vrije val nog altijd solide leken. Dit fonds deed het echter goed met een daling van slechts 34,11 procent: veel minder dan de bredere Europese markten.
Hier is dezelfde waarschuwing met betrekking tot het concentratierisico van toepassing. De positie in Telefónica bedraagt 32,6 procent. In totaal vertegenwoordigen de vijf topnamen 90 procent van de portefeuille.
4. Sta op de schouders van reuzen
Een vestingmentaliteit kan behoedzame beleggers ertoe brengen een risicopositie op te bouwen in extreem grote multinationals. Beleggers kunnen daarvoor terecht bij het Lyxor ETF DJ Global Titans 50 (MGT), dat volledig belegd is in bedrijven met 'reusachtige' marktkapitalisaties.
Dit ETF heeft gedurende de laatste vijf jaar een correlatie van slechts 74 procent gehad met de MSCI World Index, en was minder volatiel. Het leverde ook wat dekking op tijdens de financiële crisis, toen het minder dan 45 procent terugviel. Ter vergelijking: de MSCI World Index daalde met meer dan 50procent.
5. Zoek het buitenland op
Met recessies in de ontwikkelde wereld in het verschiet, kan het voor beleggers zinvol zijn zich te richten op de opkomende markten. Gelukkig bestaan er talloze ETFs voor dit type posities. Een toepasselijk voorbeeld is het db x-trackers MSCI EM LATAM TRN Index (XMLA), dat zich op Latijns-Amerika richt.
Dit is niet bepaald het archetype van een defensieve inzet. De opkomende markten kenmerken zich traditioneel door hun extreme volatiliteit en werden zwaar geraakt door de financiële crisis. Wilt u deze strategie als bescherming gebruiken tegen recessiekrachten, dan gaat u uit van een ontkoppeling van de wereldeconomieën. In dit scenario stomen de snelgroeiende opkomende landen door en blijven hun ontwikkelde tegenhangers achter.
Voor dat scenario bestaat echter geen garantie: veel van de rooskleurige groeivooruitzichten zijn afhankelijk van robuuste wereldhandel en een sterke consumentenvraag vanuit de ontwikkelde landen. Zo vond in Brazilië bijvoorbeeld een aanzienlijke groeivertraging plaats: in juli stond de HSBC Brazil PMI (een indicator voor de productiesector van de economie) op slechts 48,7. Dat was de vierde opeenvolgende maand met een niveau onder 50, wat op een krimp wijst. Verdwijnt de groei in Europa en Noord-Amerika echter, dan kunnen beleggers wel eens tot de conclusie komen dat ze hun heil elders moeten zoeken.
Meer weten over het beleggen in ETFs. Blader dan door Morningstar's ETF Bibliotheek met tal van artikelen over actieve versus passieve fondsen en de rol die indextrackers in uw beleggingsportefeuille kunnen spelen.
