België, Frankrijk, Italië en Spanje hebben een verbod op short selling ingesteld voor bepaalde financiële aandelen. Een maatregel die in de woorden van de European Securities and Markets Authority (ESMA) erop gericht is "de voordelen te beperken die kunnen worden behaald met het verspreiden van valse geruchten en om voor een eerlijk marktklimaat te zorgen".
Critici van de maatregel stellen, dat deze het verkeerde signaal afgeeft aan de markt en beleggers. Een wereldwijd onderzoek naar het verbod op short-verkopen dat tijdens de financiële crisis van 2008 en 2009 werd ingevoerd, lijkt deze mening te bevestigen. Hieruit bleek dat een verbod op short-verkopen niet zozeer koersdalingen voorkomt, maar in plaats daarvan de marktvolatiliteit aanzienlijk doet afnemen en de informatiestroom naar de markt toe beperkt. Het onderzoek werd uitgevoerd door de Cass Business School, onderdeel van City University in Londen, en keek naar de impact van het verbod in 30 landen met gebruik van gegevens over bijna 17.000 aandelen.
Schadelijke gevolgen
"Uit ons onderzoek blijkt dat deze reflexmatige maatregel van de meeste toezichthouders over de hele wereld zeer schadelijke gevolgen had voor de marktliquiditeit", stelt de medeauteur van het rapport professor Alessandro Beber van Cass. "Dit effect was vooral zeer uitgesproken voor aandelen met een kleine marktkapitalisatie, hoge volatiliteit en zonder beursgenoteerde opties."
Beber zegt, dat de daling van de liquiditeit als gevolg van het verbod bijzonder gevaarlijk was, omdat deze zich voordeed op een moment dat de bied-laat spreads al zeer hoog waren vanwege de financiële crisis en beleggers wanhopig op zoek waren naar liquide effectenmarkten, omdat veel van de vastrentende markten helemaal op slot zaten.
"Ons bewijsmateriaal [...] zou de toezichthouders tot de conclusie moeten brengen dat een nieuw verbod op short-verkopen meer kwaad dan goed doet", voegt Beber toe. Uit het rapport blijkt ook dat het verbod niet het beoogde doel bereikte, namelijk het herstellen van de orde op de markt en het voorkomen van een ineenstorting van aandelenkoersen. "In tegenstelling tot waarop de toezichthouders hoopten, wijst alles erop dat het verbod op short-verkopen in het beste geval geen invloed had op de aandelenkoersen en in het slechtste geval bijdroeg aan de daling ervan," aldus Beber.
Impact
Hoewel de effecten van een dergelijk verbod negatief kunnen zijn, is de impact ervan waarschijnlijk van korte duur en wordt de koersvolatiliteit "in het beste geval gedurende een paar dagen" verminderd, volgens Andrew Shrimpton van financieel adviesbureau Kinetic Partners. "Zoals in 2008 bleek, toen vergelijkbare maatregelen werden genomen, neemt de volatiliteit na een paar dagen weer toe, omdat de liquiditeit van de aandelen aanzienlijk wordt gereduceerd," voegt hij toe. In breder verband zegt Shrimpton echter, dat het verbod ertoe zal leiden dat banken moeilijker aan kapitaal kunnen komen en dat het risico op een recessie toeneemt in de landen die de maatregelen nemen.
Momenteel lijkt het er echter op dat de Europese bankaandelen steun vinden in de markt, omdat de Parijse CAC40, de Madrileense IBEX 35 en de Milanese FTSE MIB vorige week vrijdag allemaal meer dan 5 procent stegen, vooral vanwege de koersontwikkeling van bank- en verzekeringsaandelen. Er blijven niettemin "grote vragen bestaan over de oprechtheid van [...] de geloofwaardigheid van het verbod op short-verkopen zelf," zei Joshua Raymond, marktstrateeg van City Index vanmorgen.
Het onderzoeksrapport van Cass over de impact van het verbod op short-verkopen zal worden gepubliceerd in de volgende uitgave van het Journal of Finance.