Beleggingsfondsen in dit artikel |
Vergrijzing, technologie, milieu, biotech, landbouw, grondstoffen, of energie: ze waren allen ooit de inspiratiebron voor een reeks nieuwe beleggingsfondsen. Het risico van één thema is echter dat deze fors kan tegenvallen, een fonds lijdt dan jarenlang een kwakkelend bestaan voordat de stekker eruit gaat. De nieuwe generatie themafondsen bundelt thema’s. Fondsmanagers kijken daartoe om zich heen, identificeren trends en thema’s die onze wereld veranderen en zoeken daar vervolgens geschikte aandelen bij.
Er is wel wat veranderd. Tien jaar geleden pikten fondsaanbieders een thema als vergrijzing of technologie eruit en bouwden er een specifiek fonds omheen. Anno 2010 zijn het wereldwijd beleggende fondsen die meerdere thema’s combineren tot een gespreide portefeuille. De meeste fondsmanagers nemen daarbij ruime vrijheid om nieuwe thema’s op te sporen en oude thema’s af te danken. Portefeuilles worden op die manier dynamisch ingericht.
Volgens Tycho van Wijk – succesvol met zijn aanpak bij ING Global Opportunities – is themabeleggen zelfs het antwoord op de huidige marktomstandigheden. "Macro-economische cijfers verhullen wat er echt gebeurt in de economie. Meer traditionele beleggingsmethodes die uitgaan van waarde of groei of beleggen in small caps, werken ook niet langer." Ook opkomende markten – hoewel meer dan ooit de groeimotor van de wereldeconomie – laten niet per definitie rendementen zien die vele malen hoger zijn dan in Europa of de Verenigde Staten, maar bewegen juist synchroon mee met deze markten.
Een blik op de cijfers met gemiddelde rendementen van beleggingsfondsen laat zien dat de laatste drie maanden Europese small cap fondsen 8,7 procent rendement behaalden, op de voet gevolgd door fondsen in Europese laag gewaardeerde large caps (6,5 procent) en fondsen in groeiaandelen (5,1 procent).
Dat gelijksoortige plaatje, is voor veel beheerders reden om de thema-aanpak af te stoffen. Dat is natuurlijk niet nieuw. Bij bijvoorbeeld Ohra en ING zijn er genoeg fondsen geweest die een bepaalde maatschappelijke ontwikkeling – als internet of demografie –als uitgangspunt hebben genomen.
Tegenvaller
Hoewel rendementen op de lange termijn voor een specifieke fonds rond één thema op papier hoog kunnen zijn, vallen de rendementen die beleggers er zelf mee halen vaak tegen. Uit onderzoek van Morningstar in de VS blijkt dat beleggers die in te specialistische aandelenfondsen beleggen, de laatste tien jaar jaarlijks 3 procent aan potentieel rendement lieten liggen doordat ze op verkeerde momenten in en uit deze fondsen stapten.
Niet gespreide fondsen zijn namelijk risicovolle fondsen die fors in koers op en neer kunnen deinen. Dat zorgt ervoor dat, in tegenspraak met wat de beleggingstheorie leert, deze risicovolle fondsen beleggers helaas niet de gewenste hogere rendementen opleveren.
Het is dan ook geruststellend om te zien dat de thema-aanpak anno 2010 meestal wordt ingebed in een wereldwijd gespreide portefeuille. Het ING Global Opportunities fonds onderscheidt thema’s en subthema’s. Er zijn acht thema’s die gelden voor een periode van 2 tot 19 jaar zoals milieu, economische groei, demografie en politiek sociale ontwikkelingen. Met subthema’s is van Wijk flexibeler en daar heeft hij er dertig van. Onder demografie is er bijvoorbeeld 'Generatie Y' die weer veel gebruik maakt van de iPhone. Daarom belegt Van Wijk in Apple. Afhankelijk van of een thema jong of al gerijpt is, is Van Wijk geneigd om respectievelijk meer of minder voor een aandeel te betalen. Het fonds valt op door zijn goede resultaten en een morningstar rating van 5 sterren.
Obam
Ook binnen het oude vertrouwde BNP Paribas Obam vindt er een aanpak met thema’s plaats. Al langer wordt daar de toenemende vraag naar grondstoffen en energie vertaalt in de portefeuille, maar ook meer opportunistische thema’s zoals ’fallen financials’. Fondsmanager Rolf Stout (tot 1 december) constateerde in de financiële crisis dat banken niet van de aardbodem zouden worden weggevaagd en dat de penny stocks die financials toen waren wel eens weer in waarde zouden kunnen gaan stijgen.
Een fanatieke themabelegger is Ad Schellen. Zijn fonds heet nu het Delta Lloyd L Global Theme Fund. Themabeleggen heeft bij hem bijna mythische waarde en hij spreekt graag over de drie klassieke elementen: aarde, water en lucht. Iets concreter worden dat bij hem duurzame energie, milieuproblematiek, groeiende vergrijzing en verdergaande digitalisering. Net als bij het genoemde ING fonds heeft ook dit fonds Apple als grootste positie in de portefeuille. Schellen is ’thema-vast’: de door hem gekozen thema’s staan al jaren.
Een collega van Schellen bij Delta Lloyd Investment Fund is Sander Vijselaar. Ook hij belegt met behulp van thema’s maar is daarin minder dogmatisch, want hij heeft 5 tot 10 thema’s die niet vastomlijnd zijn. Momenteel ziet Vijselaar het belang van thema’s als infrastructuur en digital lifestyle, en ook hier vinden we Apple op de meest prominente plaats in de portefeuille.
Een recentere bekeerling tot het themabeleggen is Robeco. In 2009 werden de sectorfondsen (ooit wou iedere vermogensbeheerder sectorfondsen) omgevormd tot themafondsen. Onder de eigen naam biedt Robeco niet minder dan zes themafondsen aan zoals ’Consumer Trends’ en ’Agribusiness’. Voor wie de keuze te moeilijk is, is er het Rolinco-fonds dat omgevormd is tot een soort fund of funds welke ook belegt in de eigen thema-fondsen.
Beheerder
Van belang bij een multi-thema fonds is dat de beheerder een neus heeft voor die thema’s die de meeste beleggingswinst opleveren. Als belegger kiest u immers niet zelf, het is de beheerder die de lijnen uitzet. Wilt u die keuze wel zelf in de hand houden, kunt u beter voor een fonds met één of enkele thema`s kiezen. Beleggingsthema’s genoeg. En er zijn minstens zoveel fondsen die daarop in spelen. Bedenk echter wel dat u het risico loopt dat een specifiek thema niet het gewenste resultaat op kan leveren.
Dit artikel verscheen eerder in De Telegraaf.