Onbeperkt geld beschikbaar

Economie onder de loep

Pieter Bailleul 06 april, 2009 | 13:11
Facebook Twitter LinkedIn
Voornamelijk in de Verenigde Staten en Japan zijn er sommige indicatoren die wijzen op een verbetering van de economische toestand. De Europese unie blijft wat achter, dat is het gevolg van het voorzichtigere beleid van de Europese lidstaten en de Europese Centrale Bank. Jean-Claude Trichet, een man met evenveel voor- als tegenstanders, houdt het roer stevig vast en toonde zich deze maand nog niet bereid om onconventionele maatregelen te nemen zoals het bijdrukken van geld. Een maatregel die wereldwijd door heel wat andere centrale banken al van stal werd gehaald.

De afgelopen week werd er duchtig met geld gegooid. Het leek wel of niemand zich zorgen maakte waar dat geld dan wel vandaan zou moeten komen. Terwijl de schulden blijven oplopen, kwamen de twintig belangrijkste landen d

eze week met een verklaring om het onvoorstelbare bedrag van ruim 1.000 miljard dollar via het Internationaal Monetair Fonds in de wereldeconomie te laten vloeien. In Europa keurden de ministers van Financiën ook de reeds geplande verruiming van de balans van de Europese Investeringsbank (EIB) goed. De EIB krijgt er bijna 70 miljard euro extra om in deze tijden van crisis extra leningen aan te bieden aan het Europese bedrijfsleven.

Al dat geld is nodig om de wereldeconomie nieuw leven in te blazen en een depressie te voorkomen, maar de keerzijde van de medaille mag niet vergeten worden. Hoewel het geld in een eerste fase bedoeld is om de vraag naar goederen en diensten te aan te moedigen, kan dit op termijn lijden tot een heropleving van de inflatie. De reactie van de centrale banken op die inflatie is daarbij cruciaal en gezien het feit dat de economie door onbekende wateren vaart, valt een inschatting van de impact van al dat geld moeilijk in te schatten.


Verenigde Staten, land van hoop en 5 miljoen werklozen
Met alweer 663.000 banen op de tocht in maart, werd het consumentenvertrouwen er niet vrolijker op. De werkloosheidsgraad klom in maart verder op tot het hoogste peil in 25 jaar (8,5%) waarmee de impact van de hele financiële crisis op de man met de pet duidelijk zichtbaar wordt. Voor januari werd het werkloosheidscijfer nog maar eens naar beneden bijgesteld en bereikte zijn zwakste peil sinds 1949. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat het vertrouwen van de Amerikaanse consument erg laag blijft en dat velen verwachten dat zowel het ondernemersklimaat als het zoeken naar een baan nog een hele tijd moeilijk zal blijven.

Toch zien we een lichte verbetering in de ‘harde’ economische cijfers. Naast een stijging van het aantal verkochte huizen, steeg ook het aantal industriële orders. Na de sterke terugval vorige maand met 7,8%, stegen de orders voor voornamelijk duurzame goederen met ruim 3,5% in maart.

Het consumentenvertrouwen zal daarentegen nog wel een tijdje negatief blijven, zelfs wanneer de economie terug begint aan te trekken. Dat is het gevolg van de hoge werkloosheid die slechts stap voor stap zal terugvallen. De arbeidsmarkt in Amerika is een stuk flexibeler (vaak in het nadeel van de werknemer) dan deze in de Eurozone, wat het herstel in de VS zal helpen.


Eurozone, ECB wikt en weegt – meer maatregelen ten vroegste in mei
Voor het eerst sinds lang loste de Europese Centrale Bank de marktverwachtingen niet in en verlaagde zij haar rente met slechts 25 basispunten, terwijl economen er van uit gingen dat de rente met minstens een half procentpunt zou worden verlaagd. Bovendien liet ECB voorzitter Trichet ook verstaan nog niet over te willen gaan op het laatste wapen in de strijd tegen de kredietcrisis en niet bereid te zijn al in april te starten met het bijdrukken van geld. Op de persconferentie aansluitend aan de bekendmaking van het rentebesluit liet Trichet verstaan nog tot mei te wachten voor er onconventionele maatregelen genomen worden. Wel uitte hij zich nadrukkelijke pessimistisch over het verdere verloop. Hij verwacht dat – zelfs met alle stimuleringsplannen – de Europese economie pas in 2010 geleidelijk zal verbeteren.

De belangrijkste indicatoren die deze week gepubliceerd werden, toonden nog geen verbetering voor het Europese economische gestel. De werkloosheidsgraad steeg in de Eurozone naar Amerikaanse hoogten tot 8,5%. Grote boosdoeners zijn daarbij Spanje en Ierland die elk met ruim 10% werklozen zitten. Uit de cijfers van Eurostat blijkt dat Nederland een werkloosheidsgraad heeft van amper 2,7% terwijl België het moet doen met 7,1%. Over de hele Europese Unie zijn er nu ruim 19 miljoen mensen op zoek naar een baan.

Positief is dan weer dat we met zijn allen meer te besteden hebben. De inflatie in de eurozone zakte tot zijn laagste punt sinds het begin van de metingen in 1996. Terwijl de prijzen in februari (ten opzichte van een jaar eerder) nog stegen met 1,2%, viel dit cijfer in maart terug tot amper 0,6%.

In België moesten we in maart ook een spijtig nieuw record optekenen. Het aantal faillissementen bedroeg in het eerste kwartaal van dit jaar 2570 bedrijven die niet langer in staat waren aan hun verplichtingen te voldoen. Het zwaartepunt lag daarbij in maart waarbij het record van ruim 1000 failliete ondernemingen gevestigd werd.


Engeland, centraal op de top van de G20
De G20, de groep van de 19 grootste nationale economieën en de Europese Unie, kwam deze week samen in Londen. Terwijl de politie buiten de handen vol had met grote groepen demonstranten, bogen de leiders zich over de aangereikte oplossingen voor de huidige economische crisis. Tijdens zijn slotverklaring liet de Britse premier Brown duidelijk verstaan dat dit de eerste stap naar een gezamenlijk herstelplan is waarin het Internationaal Monetair Fonds een centrale rol zal vervullen. Verder werd er gesproken over het afzweren van protectionistische maatregelen en eisen, met name Duitsland en Frankrijk, dat het financiële systeem hervormd wordt door het opzetten van nieuwe wetgeving voor de financiële sector.

De top kwam in een periode waarbij ook het met het Verenigd Koninkrijk langzaamaan beter lijkt te gaan. Zowel bij producenten als consumenten verbeterde het vertrouwen. Bij die laatste eindigde het sentiment zelfs op zijn beste niveau sinds mei vorig jaar, al moet het vertrouwen nog een lange weg afleggen.


Azië, slecht nieuws uit Japan maar toekomst lijkt alvast minder pessimistsich
Het sentiment in Japan is slecht, slechter, slechtst. In maart zakte het ondernemersvertrouwen tot zijn laagte peil sinds het begin van de peilingen in 1974. Nu de werkloosheid op zijn hoogste niveau in 30 jaar staat, ondernemers verwachten dat de export verder zal terugvallen en de Japanse fabrieken almaar minder produceren, is dat natuurlijk niet verwonderlijk.

Hoewel de export verder terugvalt, wordt er op dit moment alweer meer uitgevoerd dan er geproduceerd wordt. Dat zou wel eens de bodem kunnen leggen op de Japanse productie, de bedrijven zullen immers opnieuw meer moeten produceren om aan de uitvoer te kunnen voldoen.


Deze week…
Deze week is het uitkijken naar de rentebeslissingen van de Engelse en Japanse centrale banken. In de Verenigde Staten blijft het op macro-economisch vlak rustig met de gebruikelijke wekelijkse indicatoren en cijfers over het Amerikaanse vertrouwen.

Het is deze week de beurt aan zowel de Bank of England (BoE) en de Bank of Japan (BoJ) om te beslissen over hun rentevoeten. In Europa worden deze week voornamelijk cijfers met betrekking tot februari over de toestand van de Italiaanse, Duitse en Franse economie bekendgemaakt.

Op macro-economisch vlak zijn het de rentebeslissingen die het stof kunnen doen opwaaien, al verwachten we geen radicale veranderingen op dat vlak. Een rustige week voor het paasweekend.
Facebook Twitter LinkedIn

Over de auteur

Pieter Bailleul

Pieter Bailleul  is Marketing Manager for Morningstar Benelux

© Copyright 2024 Morningstar, Inc. Alle rechten voorbehouden.

Voorwaarden        Privacybeleid        Cookie Settings        Beleidsdocumenten