Een van de grootste verrassingen van de marktturbulentie was de sterke stijging van de rente op Amerikaanse staatsobligaties, ondanks de groeiende angst voor een recessie en de zoektocht van beleggers naar veilige beleggingen.
Tot op zekere hoogte is de stijging afgezwakt na de aankondiging eerder deze week van een tariefpauze door de Amerikaanse president Donald Trump, maar de stijging van de obligatierente heeft algemene aandacht getrokken. Gewoonlijk dalen obligatierendementen in tijden van marktturbulentie of wanneer wordt verwacht dat de Amerikaanse economie zal vertragen. Maar dit was vorige week niet het geval. Bovendien ging de stijging van de obligatierente gepaard met een onverwachte daling van de waarde van de Amerikaanse dollar.
Analisten en fondsbeheerders wijzen op een aantal factoren die de obligatierente hebben opgedreven. Vanuit een fundamenteel oogpunt maken beleggers zich zorgen dat we afstevenen op een lange periode van inflatie of, erger nog, een stijging van de inflatie als gevolg van de invoering van invoerrechten door de VS. Vanuit een technisch marktperspectief werden hedgefondsen de afgelopen dagen gedwongen om posities in staatsobligaties te liquideren om te voldoen aan kapitaal- en margevereisten.
Maar de belangrijkste factor is misschien wel een verandering in de houding van niet-Amerikaanse beleggers ten opzichte van de risico’s van blootstelling aan de VS.
“De onvoorspelbaarheid van het beleid van Trump maakt ons voorzichtiger ten opzichte van Amerikaanse obligaties, die nu een veel hogere premie hebben dan voorheen,” vertelt Matteo Solin, hoofd staatsobligaties bij Generali Asset Management, die de Europese kernobligatiemarkt als een “veiligere haven” ziet, aan Morningstar.
De ongewone stijging van de rente op Amerikaanse staatsobligaties
Onmiddellijk nadat Trump op 2 april veel hardere tarieven aankondigde dan veel waarnemers hadden verwacht, daalden de obligatierentes, terwijl de koersen stegen in afwachting van een vertraging van de economische groei als gevolg van hogere tarieven. De tienjarige rente op schatkistpapier daalde van 4,20% op 2 april naar 4,01% op vrijdag 4 april. De maandag daarop begon de obligatierente echter te stijgen, waarbij de tienjaars op 11 april een intradayhoogtepunt van ongeveer 4,58% bereikte. Deze stijging met een half punt was de grootste wekelijkse stijging sinds 2001.
Sindsdien is de rente licht gedaald, met een tienjaars rente van 4,33% op woensdag 16 april. Er blijven echter spanningen op de Amerikaanse staatsobligatiemarkt van $ 29 biljoen. Vragen beleggers een politieke premie om in de VS te beleggen, waardoor de rente hoger blijft dan in het verleden?
Volgens het global credit team van Algebris Investments eist de markt een kredietpremie van Amerikaanse activa, met een rendement van 30-jaars Treasuries van net onder de 5%, een niveau dicht bij historische hoogtepunten.
“Een deel van deze beweging is technisch van aard, veroorzaakt door de recente desinvestering uit Amerikaanse activa,” zeiden ze in een notitie van 14 april. “Het is echter een belangrijke wake-up call voor de regering en de Federal Reserve.”
Zijn Amerikaanse Treasuries nog steeds een veilige haven?
Beleggers hebben hun aandacht verlegd van de tarieven naar de houdbaarheid van de Amerikaanse schuld en vragen zich af of het nog steeds een veilige haven is.
“Voor de VS zien we een soortgelijke dynamiek als die we in het VK zagen met Liz Truss, waar we dagenlang staatsobligaties verkocht zagen worden, ondanks het feit dat aandelen daalden", vertelt Kaspar Hense, senior portfolio manager, investment grade, bij RBC BlueBay, aan Morningstar, eraan toevoegend dat buitenlandse beleggers, vooral uit Azië, verkochten. Daarnaast werden professionele handelaren gedwongen uit Treasuries te stappen om risico’s te verminderen, verdere verliezen te vermijden en kapitaal te beschermen.
In 2022 presenteerde de toenmalige Britse premier Liz Truss haar gedurfde mini-begroting met een reeks belastingverlagingen en economische beleidsmaatregelen, waardoor het pond scherp daalde ten opzichte van de dollar en het rendement op Britse staatsobligaties steeg, omdat de markt negatief reageerde op de stijgende leenkosten.
Hense voegt eraan toe dat Amerikaanse banken “geen trek [in Amerikaans schatkistpapier] lijken te hebben, ondanks de aanpassing van de verplichte liquiditeitsratio’s (SLR’s)” waaraan ze onderworpen zijn om de stabiliteit van het financiële systeem te waarborgen.
Tot slot is de beheerder van mening dat de verandering in de dynamiek van de lopende rekening een aanpassing van de kapitaalrekeningen met zich meebrengt, “waardoor de VS in een wereld van hogere prijzen en hogere kapitaalkosten terechtkomen”, terwijl wereldwijde desinflatoire krachten vastrentende waarden in andere delen van de wereld zouden moeten ondersteunen.
Fondsbeheerders richten zich op staatsobligaties in de eurozone
Vorige week nam de spread tussen het rendement op tienjarig schatkistpapier en de Duitse bund van pariteit toe met meer dan 50 basispunten, wat aangeeft dat de markten de Duitse staatsobligaties als veiligere activa zagen dan de Amerikaanse. Voor Solin van Generali zal het belangrijk zijn om in de gaten te houden of Trump en Xi Jinping aan tafel gaan zitten om aan een compromis te werken. “In de tussentijd zou de termijnpremie [van Amerikaanse staatsobligaties] kunnen blijven stijgen als de twee belangrijkste partijen er niet in slagen om de spanning te de-escaleren.”
In een klimaat van grote onzekerheid is Solin van mening dat de Europese kernobligatiemarkt “een veiligere plek is, gezien het risico van een nog grotere herverdeling van stromen van de Amerikaanse dollar naar andere activa”. Hij voegt eraan toe dat Generali Asset Management voorzichtig blijft aan de lange kant van de curve, “gezien de onzekerheid die de tarieven en het Duitse belastingpakket met zich meebrengen”.
Nicolas Forest, CIO van Candriam, zegt dat de VS de grootste economie ter wereld blijft en de meest liquide schuldmarkt ter wereld heeft, dus “een vraagteken bij de status van veilige haven voor staatsobligaties is ver weg”. Amerikaanse CDS (credit default swaps) zijn echter met 10 basispunten gestegen sinds het aantreden van Donald Trump.
Volgens Thomas Hempell, hoofd macro- en marktonderzoek bij Generali Investments, wenden beleggers die bescherming zoeken tegen de toenemende handelsspanningen zich tot valuta’s zoals de Zwitserse frank, euro en yen als veilige haven.
Karin Kunrath, chief investment officer bij Raiffeisen Capital Management, zegt dat ze haar blootstelling aan Amerikaanse Treasuries heeft verminderd en de voorkeur heeft gegeven aan Europese staatsobligaties, met name Franse en Italiaanse. Het beleid van de Amerikaanse regering beweegt zich in een richting die de inflatie aanwakkert en de groei beperkt, een dynamiek die indruist tegen de belangen van Amerikaanse staatsobligaties", zegt ze in een notitie van 15 april.
De auteur of auteurs hebben geen positie in effecten die in dit artikel genoemd worden. Ontdek meer over Morningstar's redactionele beleid.