Er wordt algemeen verwacht dat de Europese Centrale Bank op 17 april de rente met nog eens 0,25 procentpunt zal verlagen, terwijl beleidsmakers navigeren te midden vane verslechterende groeivooruitzichten in de eurozone en onvoorspelbare wereldwijde handelsspanningen.
Recente gegevens en politieke ontwikkelingen hebben de markten ertoe aangezet om uit te gaan van een einddepositorente tussen 1,50% en 1,75% eind 2025, tegen 2,00% eerder deze maand. Dit impliceert ten minste drie verdere verlagingen na april.
De depositorente bedraagt momenteel 2,50%. De eindrente verwijst naar het punt waarop een centrale bank stopt met het verlagen of verhogen van de rente in de cyclus, en valt meestal samen met het bereiken van het streefcijfer voor de inflatie.
Wat zijn de belangrijkste rentetarieven van de ECB?
Per 12 maart zijn de drie belangrijkste rentetarieven van de ECB:
- Tarief depositofaciliteit: 2,50%
- Belangrijkste herfinancieringsrente: 2,65%
- Marginale beleningsfaciliteit: 2,90%
Wanneer zijn de volgende ECB-vergaderingen in 2025?
- 17 april 2025
- 5 juni 2025
- 24 juli 2025
- 11 september 2025
- 30 oktober 2025
- 18 december 2025
Marktonrust maakt voorspellen moeilijk
Centrale bankiers staan voor een moeilijke taak, zegt Peter Goves, global head of developed markets fixed income strategy bij MFS Investment Management. “Elk rendement en elke fundamentele prognose is snel achterhaald omdat de heersende omgeving zeer veranderlijk is.” De afgelopen twee weken heeft de Amerikaanse president Donald Trump de wereldwijde aandelen- en obligatiemarkten in een achtbaan gestuurd met zijn verschuivende tarievenbeleid.
“Het nieuws dat Trump zich terugtrekt uit de tarieven is een groot positief punt voor de markten, waarbij velen zeggen dat het ergste scenario nu van tafel is. Maar de handelsoorlog zal waarschijnlijk nog wel even aanslepen. De markten hebben al positief gereageerd op het nieuws, maar beleggers blijven op hun hoede voor toenemende spanningen nu er nog steeds hoge tarieven voor China gelden”, zegt Michael Field, hoofdstrateeg Europese aandelenmarkten bij Morningstar.
AXA had een eindrente van 1,5% eind 2025 voorspeld, zelfs vóór de laatste marktroutine. “Onze prognose werd gepubliceerd vóór de huidige fase van marktturbulentie. We wachten op meer duidelijkheid en stellen onze prognose op dit moment niet bij”, zegt Alessandro Tentori, CIO Europe bij AXA Investment Management.
Zijn vooruitzichten omvatten verlagingen in april en juni, omdat er in mei geen monetaire beleidsvergadering is, met nog eens twee verlagingen van 0,25 procentpunt in de tweede helft van het jaar.
“Hoewel we waarschijnlijk op neutraal terrein komen, zal de ECB voorzichtig blijven gezien alle risico’s die zich nog kunnen voordoen”, zegt Ulrike Kastens, senior econoom Europa bij DWS: “Tijdens haar laatste vergadering in maart sloot de ECB zelfs een pauze in renteverlagingen niet uit. Maar nu wordt ze ingehaald door de nieuwe handelsrealiteit. De aanzienlijke verhoging van de tarieven op de Europese export naar de VS en de daarmee gepaard gaande onzekerheid hebben de neerwaartse risico’s voor de economie in 2025 aanzienlijk vergroot, wat de centrale bank waarschijnlijk zal tegengaan met een verdere verlaging van de depositorente met 25 basispunten naar 2,25%.”
Raad van bestuur ECB verdeeld over rentetarieven
Het belangrijkste besluitvormende orgaan van de ECB lijkt verdeeld over het toekomstige beleidspad: De gouverneur van de Franse centrale bank, Francois Villeroy de Galhau, sprak zich deze week in de Franse media uit voor snelle renteverlagingen. Hoewel het tariefconflict een aanzienlijk negatief effect zal hebben op de economische groei, is de desinflatietrend in de eurozone solide, zegt hij. De waardestijging van de euro ten opzichte van de Amerikaanse dollar zal ook helpen om de prijsdruk binnen de perken te houden, zegt hij.
Aan de andere kant van het spectrum ziet Robert Holzmann, gouverneur van de Oostenrijkse centrale bank, op dit moment geen reden om de rente te verlagen. “Na alles wat ik heb gezien, zie ik geen reden om van gedachten te veranderen”, zei hij dinsdag tijdens een persconferentie, hoewel hij de deur openhield voor een verschuiving als de gegevens dat rechtvaardigen.
De notulen van de vergadering van de raad van bestuur van 6 maart, die op 6 april werden gepubliceerd, bevestigden de groeiende verschillen binnen de raad van bestuur.
Recente belangrijke rentewijzigingen van de ECB
De ECB begon haar renteverlagingscyclus in juni, pauzeerde in juli en hervatte haar renteveranderingen in september, oktober, december, januari en maart, waarbij ze haar belangrijkste rentetarief in totaal met 1,5 procentpunt verlaagde.
Wat betekenen tarieven voor de inflatie in de eurozone?
Hoewel de meeste economen het erover eens zijn dat de tarieven de groei van de eurozone negatief zullen beïnvloeden, is het effect op de inflatie minder duidelijk.
Goedkopere goederen uit China, lagere energieprijzen en een sterkere euro ten opzichte van de dollar werken desinflatoir, zegt Kastens van DWS. “De loonvolger van de ECB blijft aangeven dat de onderhandelde loondruk afneemt, hoewel de inflatie in de dienstensector in 2025 hoog zal blijven”, zegt ze.
Toch kunnen tarieven leiden tot knelpunten in de aanvoer die de prijzen kunnen opdrijven, volgens een artikel van de Oostenrijkse Nationale Bank.
Volgens de flash-schatting van Eurostat is de inflatie in de eurozone in maart op jaarbasis met 2,2% gestegen. Dit is lager dan de 2,3% van februari en in lijn met de prognoses.
DWS voorspelt een totale inflatie van 2,3% in 2025, met een daling naar 2% in de tweede helft van het jaar, wat overeenkomt met de middellangetermijndoelstelling van 2% van de ECB voor de inflatie.
ECB-vergadering 17 april: wat te verwachten
Waarnemers van de ECB verwachten dat de centrale bank zich stil zal houden over toekomstige renteverlagingen.
“Het is erg moeilijk voor centrale banken om rigide forward guidance te geven. Maar wat de centrale banken wel kunnen doen, is duidelijk blijven communiceren over hun streven naar prijsstabiliteit en de gegevensafhankelijke aanpak per vergadering. De ECB heeft heel duidelijk gemaakt dat ze de gegevens zal volgen die worden geschetst in de reactiefunctie,” zegt Peter Goves van MFS.
Medio maart schetste ECB-president Christine Lagarde het besluitvormingskader van de ECB, dat is opgebouwd rond drie belangrijke pijlers van de reactiefunctie:
- De inflatievooruitzichten
- De dynamiek van de onderliggende prijs- en loondruk
- De transmissie van monetair beleid
“Hoewel er tijdens de vergadering in april geen nieuwe groei- en inflatieprognoses zullen worden gepresenteerd, zal een belangrijke vraag tijdens de persconferentie waarschijnlijk draaien om de invloed van het tariefbeleid op de inflatie”, voegt Kastens van DWS toe. “Gezien de grote onzekerheid verwachten we geen verandering in de communicatie van de ECB: afhankelijkheid van gegevens en beslissingen die vergadering per vergadering worden genomen.”
Hoewel de bijgewerkte groei- en inflatieprognoses pas in juni worden verwacht, zullen tekenen van afwijkingen van de vooruitzichten van de ECB van maart nauwlettend in de gaten worden gehouden. “Het is begrijpelijk dat de groeiprognoses van juni negatieve herzieningen zullen bevatten”, aldus Goves van MFS.
Trump-tarieven: groei-uitdaging voor de eurozone
Algemeen wordt verwacht dat de tarieven de groei van de eurozone zullen temperen. In de prognose van maart hebben ECB-medewerkers hun prognoses al naar beneden bijgesteld - naar 0,9% voor 2025, 1,2% voor 2026 en 1,3% voor 2027. Sentimentindicatoren zoals de sentimentsindex voor de eurozone en de HCOB PMI’s voor de verwerkende industrie in de eurozone zijn onlangs gedaald en economen verwachten dat de gevolgen vanaf mei zichtbaar zullen worden in de harde cijfers.
UBS heeft woensdag de groeivooruitzichten voor de eurozone verlaagd van 0,9% naar 0,5% in 2025 en van 1,1% naar 0,8% in 2026. Maar de bank verwacht dat hogere begrotingsuitgaven in de EU en Duitsland tegen 2027 voor een herstel zullen zorgen. De nieuwe coalitieregering van Duitsland heeft ingestemd met een stimuleringspakket van meerdere miljarden euro’s en analisten denken dat het land hiervan onevenredig kan profiteren in vergelijking met zijn collega’s in de eurozone.
Rendementscurve Bund daalt bij renteverlagingen, onrust over tarieven
De verwachte renteverlagingen hebben de voorkant van de obligatiecurve in de eurozone naar beneden gedrukt, vooral die van Duitse 2-jaars obligaties.
Daarentegen is de obligatierente op langerlopende obligaties de afgelopen maanden gestegen, gedreven door de verwachting dat er meer obligaties zullen worden uitgegeven nadat Duitsland begin maart hogere overheidsuitgaven aankondigde.
“Bunds beleefden hun donkerste dag in de geschiedenis van de eurozone op 5 maart, toen het rendement op de benchmark 10-jarige bund met 30 basispunten omhoog schoot”, zegt Tentori van AXA.
“De sterke reactie van de markt houdt verband met het feit dat Berlijn de rol van pleitbezorger van het orthodoxe begrotingsbeleid overstijgt en zijn ruime fiscale speelruimte gebruikt voor structurele projecten. Dit zou kunnen duiden op een ommekeer in de economische omstandigheden van Europa.”
De steun voor de Duitse 10-jaars bund nam deze week toe, toen de handelsspanningen de safe-haven status van Amerikaans schatkistpapier in twijfel trokken en beleggers bunds kochten als veilige activa.
Hoe beïnvloeden renteverlagingen de markten?
Aandelenmarkten hebben de neiging om te stijgen bij verwachte renteverlagingen. Op de obligatiemarkten betekent een dalende rente een lager rendement, waardoor de obligatiekoersen stijgen. Lagere rentes maken bestaande obligaties ook aantrekkelijker voor rendementen, met name obligaties die al zijn uitgegeven in een periode met hoge rentes.
Ondertussen zal de spaarrente op bankrekeningen waarschijnlijk dalen, ten nadele van spaarders. De tarieven die spaarders ontvangen hangen grotendeels af van de depositofaciliteit, die bepaalt welke rente banken ontvangen voor het ’s nachts storten van geld bij de ECB. Leners daarentegen profiteren van lagere tarieven omdat consumentenschulden en hypotheken goedkoper worden.
De auteur of auteurs hebben geen positie in effecten die in dit artikel genoemd worden. Ontdek meer over Morningstar's redactionele beleid.