De Europese Centrale Bank nam een voorzichtige houding aan en verlaagde donderdag haar belangrijkste rentetarief met nog eens 0,25 procentpunt naar 3,00%, terwijl ze haar groeiprognose en inflatievooruitzichten voor de periode 2024 - 2027 naar beneden bijstelde. De verlaging van de depositorente met 0,25 procentpunt door de ECB was alom verwacht. In haar verklaring liet ze de verwijzing naar een restrictief monetair beleid vallen en liet ze de deur wijd open voor verdere verlagingen in 2025.
In de verklaring werden eerdere verklaringen herhaald dat de Raad van Bestuur een data-afhankelijke en vergadering-per-vergadering benadering zal volgen en zich niet zal vastleggen op een bepaald rentepad, maar werd benadrukt dat de Raad van Bestuur vastbesloten is om ervoor te zorgen dat de inflatie zich duurzaam stabiliseert op de middellangetermijndoelstelling van 2%. In haar eerdere verklaringen zei de ECB vastbesloten te zijn om ervoor te zorgen dat de inflatie tijdig terugkeert naar haar middellangetermijndoelstelling van 2%.
“De ECB bleef de huidige financieringsvoorwaarden als krap omschrijven, maar liet de verwijzing vallen naar de noodzaak om het beleid zo lang als nodig voldoende restrictief te houden”, zei Mark Wall, Europees hoofdeconoom bij Deutsche Bank, in een verklaring na de renteverlaging. “Deze combinatie duidt op een verruimende tendens. Voor een markt die de kans op een subneutrale eindrente in 2025 heeft ingeschat, zal het besluit van de ECB vandaag aanvoelen als een bevestiging”, voegde hij eraan toe.
“Er blijven risico’s in Europa, maar een oververhitte economie staat niet hoog op de lijst”, zegt Michael Field, strateeg voor de Europese markten bij Morningstar. “Economen verwachten nog eens 100 basispunten aan renteverlagingen in 2025, wat de depositorente in de buurt van 2% zou brengen. Een structureel lager renteniveau zou een zegen zijn voor Europese aandelen, vooral voor aandelen die zijn blootgesteld aan consumentenbestedingen.”
Wijzigingen in de belangrijkste rentetarieven van de ECB
De ECB begon haar renteverlagingscyclus in juni, pauzeerde in juli en hervatte haar renteaanpassingen in september en oktober. Vanaf 18 december staan de drie belangrijkste rentetarieven van de ECB op:
- Tarief depositofaciliteit: 3,00%
- Belangrijkste herfinancieringsrente: 3,15%
- Marginale beleningsfaciliteit: 3,40%
Donderdagochtend verraste de Swiss National Bank de markten met een sterker dan verwachte renteverlaging van 0,5 procentpunt tegen de achtergrond van een lage inflatie en een sterke Zwitserse frank. De Amerikaanse Federal Reserve zal volgende week woensdag haar rentebesluit bekendmaken en de Bank of England op donderdag.
ECB verlaagt inflatie- en groeivooruitzichten
ECB-medewerkers zien gemiddelde inflatie:
- 2,4% in 2024 (tegen 2,5% in de prognose van de bank van september)
- 2,1% in 2025 (tegen 2,3%)
- 1,9% in 2026 (verlaagd van 2,0%)
- 2,1% in 2027, wanneer het uitgebreide emissiehandelssysteem van de EU operationeel wordt. Dit is de eerste keer dat de econoom van de bank een voorspelling doet voor 2027.
Voor de inflatie exclusief energie en voedsel voorspellen de medewerkers een gemiddelde van 2,9% in 2024, 2,3% in 2025 en 1,9% in zowel 2026 als 2027.
ECB-medewerkers zien de economie van de eurozone groeien met:
- 0,7% in 2024 (tegen 0,8% in september)
- 1,1% in 2025 (lager dan 1,3%)
- 1,4% in 2026 (verlaagd van 1,5%)
- 1,3% in 2027 (eerste schatting)
"De inflatie in de eurozone staat op 2,3%, iets boven het streefcijfer van 2% van de ECB. Het gevoel is echter dat de inflatie grotendeels onder controle is. We hebben een lange weg afgelegd sinds de bijna dubbelcijferige inflatieniveaus, en terwijl de lonen nog steeds bezig zijn met een inhaalslag, is de recente stijging van de diensteninflatie waarschijnlijk tijdelijk," legt Field van Morningstar uit.
Marktreactie op de renteverlaging door de ECB
Europese aandelen werden licht positief na de verwachte beleidswijziging, terwijl de euro lager noteerde ten opzichte van de dollar.
“Elke econoom die onlangs door Reuters werd ondervraagd, verwachtte ten minste een renteverlaging met 25 basispunten tijdens de vergadering in december, en dat is precies wat ze kregen. Hoewel dit goed werd gesignaleerd, werd een dergelijke stap nog steeds goed ontvangen door de Europese aandelenmarkten, die volgens ons nog steeds worden verhandeld tegen een korting op hun reële waarde”, voegde Field eraan toe.
Uitdagingen voor de eurozone naast de rente
De politieke onzekerheid in Frankrijk en Duitsland blijft wegen op de eurozone. In Frankrijk hebben verhoogde politieke risico’s na een motie van wantrouwen de OAT-Bund spreads opgedreven tot bijna 0,85 procentpunt op het hoogtepunt. Vanaf 11 december zijn de spreads gedaald tot ongeveer 0,77.
In Duitsland heeft kanselier Olaf Scholz het initiatief genomen voor een vertrouwensstemming in het parlement, die gepland staat voor 16 december en zal leiden tot vervroegde verkiezingen op 23 februari volgend jaar. Deze politieke onzekerheid heeft bijgedragen aan de volatiliteit van de Duitse obligatierente, nu de markten de budgettaire gevolgen van de aanhoudende instabiliteit beoordelen.
ECB en Fed slaan verschillende wegen in
Terwijl de ECB aan een robuuste versoepelingscyclus begint, zal de Amerikaanse Federal Reserve naar verwachting een meer voorzichtige aanpak aanhouden. Dit verschil kan de euro verzwakken ten opzichte van de dollar, wat gunstig kan zijn voor exporteurs uit de eurozone.
Zelfs na een sterk banenrapport van november en kleverige inflatiecijfers verwachten beleggers dat de Fed de rente deze maand zal verlagen, zegt Preston Caldwell, econoom in de VS bij Morningstar. “Ze zien een kans van 96,4% op een verlaging met 0,25 procentpunt volgende week, volgens de CME FedWatch Tool. Dat zou de target federal funds rate omlaag brengen naar een range van 4,25%-4,50%, een vol procentpunt lager dan de piek eerder dit jaar.”
Caldwell zegt dat de vooruitzichten minder zeker zijn: “De markten lijken nog steeds uit te gaan van een overweldigende waarschijnlijkheid van een verlaging, maar we zien de uitkomst meer als een muntstuk opgooien.”
Hoe zullen renteverlagingen de markten beïnvloeden?
Aandelenmarkten hebben de neiging om te stijgen bij verwachte renteverlagingen. Op de obligatiemarkten betekent een dalende rente een lager rendement, waardoor de obligatiekoersen stijgen. Lagere rentes maken bestaande obligaties ook aantrekkelijker voor rendementen, met name obligaties die al zijn uitgegeven in een periode met hoge rentes.
Ondertussen zal de spaarrente op bankrekeningen waarschijnlijk dalen, ten nadele van spaarders. De tarieven die spaarders ontvangen hangen grotendeels af van de depositofaciliteit, die bepaalt welke rente banken ontvangen voor het ‘s nachts storten van geld bij de ECB. Leners daarentegen profiteren van lagere tarieven omdat consumentenschulden en hypotheken goedkoper worden.
Wanneer zijn de ECB-vergaderingen in 2025?
- 30/01/2025
- 06/03/2025
- 17/04/2025
- 05/06/2025
- 24/07/2025
- 11/09/2025
- 30/10/2025
- 18/12/2025
De auteur of auteurs hebben geen positie in effecten die in dit artikel genoemd worden. Ontdek meer over Morningstar's redactionele beleid.
