Deze week staat bij Morningstar in het teken van opkomende markten. In dit artikel leggen we u uit wat de verschillen zijn tussen opkomende markten en frontier markten, die nog helemaal aan het begin staan van hun ontwikkeling als beleggingsmarkt.
De perceptie van beleggers van opkomende (emerging) en frontiermarkten kan sinds de pandemie zijn verschoven van “dynamisch en opwindend” naar “riskant en teleurstellend”, maar de classificatie zelf blijft relatief vast.
Het kopen van opkomende markten-aandelen en -fondsen vereist geen kennis van benchmarks. Toch zijn ze een nuttige plek om te beginnen. In basistermen categoriseert MSCI landen als ontwikkeld, opkomend en frontier. Sommige landen, zoals Argentinië, hebben ook een eigen “standalone” status. Het risicospectrum loopt van ontwikkeld (minst risicovol) naar opkomend tot frontier (meest risicovol).
Waneer is een land een opkomende markt?
• Omvang en liquiditeit van kapitaalmarkten
• Governance standaarden
• Politiieke stabiliteit
• Markttoegang voor buitenlandse beleggers tot aandelenmarkten
De economieën van India en China mogen dan groter zijn en sneller groeien dan in het Westen, de kapitaalmarkten van deze landen worden gezien als minder geavanceerd dan bijvoorbeeld Europa, Noord-Amerika en Japan.
Voor beleggers is het handig om de 23 landen van Brazilië tot de Verenigde Arabische Emiraten in één handig pakket te stoppen. Het helpt mensen om te weten wat ze kopen - en het helpt fondsbeheerders ook om fondsen op de markt te brengen en de prestaties van fondsen te beoordelen.
Wat zijn frontier markten?
Als we de risico- en geavanceerdheidsstatus verschuiven, komen we bij de frontier markets, die, zoals de naam al aangeeft, op het punt staan om opkomende markten te worden. Frontiermarkt Vietnam, bijvoorbeeld, wordt al jaren genoemd als een kanshebber voor promotie en heeft zichzelf tot doel gesteld om in 2025 een opkomende markt te worden. Voorbeelden van frontiermarkten zijn Nigeria en Sri Lanka.
Om liquiditeitsredenen is dit van belang, omdat er meer kapitaal stroomt naar landen die als “opkomende markten” worden aangeduid; voor beleggers helpt dit ook, omdat frontierfondsen minder talrijk, nichegevoeliger en minder liquide zijn.
Sommige van de frontierlanden kunnen vreemd overkomen voor beleggers: IJsland, met een BBP dat hoger is dan dat van het Verenigd Koninkrijk, staat op de lijst van frontierlanden, net als Kroatië, een nieuw lid van de eurozone. Hoewel er vaak een correlatie is tussen de status van een land en economische ontwikkeling, is die correlatie soms niet duidelijk. In het geval van IJsland is de IJslandse kapitaalmarkt veel kleiner dan pakweg het Verenigd Koninkrijk of Duitsland, met 27 bedrijven die genoteerd staan op Nasdaq Iceland. In dit geval is het zijn van een pioniersmarkt geen waardeoordeel over de economische kracht van een land.
Het probleem met opkomende en frontier markten
- China domineert en remt EM
- Alternatieve machtscentra komen op
- De index is geconcentrered op China en India
- Er zijn anomalieen: IJsland en Kroatie
- Performance is achtergebleven in ontwikkelde markten
- Opkomende markts dalen vaak tegelijk met volwassen landen
- ESG beleggers worstelen met bepaalde landen
De Chinese aandelenmarkten hebben sinds 2020 moeite om die van de Verenigde Staten te evenaren qua prestaties, en dat is een probleem, omdat bijna 25% van de index naar het land is gewogen. Een goed jaar voor China flatteert de prestaties van opkomende markten en omgekeerd. Actieve fondsbeheerders kunnen ervoor kiezen om deze landen anders te wegen, maar passieve producten vertrouwen op China als de motor achter opkomende markten. India heeft beter gepresteerd en kreeg in mei van dit jaar een grotere weging.
De andere kwestie is die van de verschuivende “invloedssferen” in de ontwikkelingslanden: De inval van Rusland in Oekraïne heeft de loyaliteiten opnieuw verdeeld, terwijl Saoedi-Arabië - een nieuwkomer in 2019 in de opkomende wereld - nu een buitenmaatse invloed heeft op de wereldpolitiek en -sport, zelfs nu de afhankelijkheid van het Westen van olie afneemt.
BRIC op de schop
Fondshuizen verkochten vroeger “BRICS”-fondsen als een soort opkomende markten product met een turbo, maar de prestaties stelden teleur en de Russische invasie van 2022 in Oekraïne leidde ertoe dat ze geschrapt werden uit EM-indices. Het idee van een rivaliserende machtsbasis werd als overbodig beschouwd tot Zuid-Afrika, een lid van een ander machtsblok, de G20, enkele toevoegingen voorstelde om het idee nieuw leven in te blazen. Vorig jaar kreeg de wereld er naast Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika vijf nieuwe BRICS-landen bij (zie hieronder). Turkije, een klein onderdeel van de EM-index, wordt voorgesteld als zesde.
• Iran
• Verenigde Arabische Emiraten
• Saoedi-Arabië
• Ethiopië
• Egypte
Een behoorlijk deel van deze landen is, direct of anderszins, betrokken bij 's werelds grootste conflicten en is onderworpen aan sancties van het Westen. Er is dus een ethisch filter dat sommige beleggers zullen toepassen om het mandje “opkomende markten” te beperken.
Manieren om opkomende markten te benaderen
Wat betekent dit voor beleggers die misschien bullish zijn op Brazilië, maar cool op China?
Eén benadering is om te proberen “de winnaar te kiezen”: fondsen die zijn gericht op één land zijn populair en liquide, maar kunnen riskant zijn als er een crisis uitbreekt, een veel voorkomend kenmerk van beleggen in opkomende markten. Turkije, bijvoorbeeld, heeft een bloeiende economie in 2024, maar zag een poging tot militaire staatsgreep in 2016 en heeft periodieke valutacrises.
Fondsen voor opkomende of nieuwe markten zouden in theorie meer gediversifieerd zijn: een crisis in het ene land kan worden gecompenseerd door een geweldige prestatie van een ander land. In werkelijkheid komen besmettelijke crises voor, die veel landen samen meesleuren - en dit is het gevaar van regionale fondsen. Latijns-Amerika, momenteel een “hot” regio vanwege de vraag naar grondstoffen, heeft veel boom-and-bust cycli gekend.
Als een belegger voor een fonds kiest, is het de moeite waard om in detail te bekijken in welke landen het fonds belegt. Naast landenconcentratie is er ook een behoorlijke bedrijfsconcentratie, met Taiwan Semiconductor Manufacturing (2330), China's Tencent (00700) en Alibaba (BABA), en Zuid-Korea's Samsung (005930) als belangrijke namen in veel portefeuilles. Hier werkt het label “opkomende markt” misschien niet echt meer: Samsung, een wereldwijd elektronicamerk, is twee keer zo groot als het grootste bedrijf van het Verenigd Koninkrijk, AstraZeneca (AZN).
