Het is vrijwel zeker dat de Federal Reserve, het Amerikaanse stelsel van Centrale Banken, de rente aanstaande woensdag ongemoeid zal laten. De meeste analisten verwachten een verlaging in september en mogelijk nog één in december. Daarmee zou dan de langverwachte cyclus van renteverlagingen van start gaan.
Maar sommige mensen vinden dat de Fed de rente eerder moet verlagen, om het risico op een recessie te vermijden. Hun argumenten: de inflatie lijkt structureel te dalen richting het doel van de Fed van 2%. En twee, de eerder oververhitte arbeidsmarkt is inmiddels afgekoeld. Andere mensen vinden juist dat de Fed gelijk heeft dat zij wacht met verlagingen: als je dat te snel doet, kan dat de inflatie ook laten stijgen.
"De lagere inflatie van de afgelopen maanden betekent dat de inflatie niet meer de voornaamste zorg van de Fed is," legt Roger Hallam uit, wereldwijd hoofd rentetarieven bij Vanguard. Volgens hem ligt de focus nu op de dubbele opdracht die de centrale bank zichzelf heeft gesteld: een lage inflatie en een stabiele werkgelegenheid. Hoe langer de rente hoog blijft, hoe groter de risico's voor de economie kunnen worden.
Volgens Ben Bakkum, senior investeringsstrateeg bij Betterment, moeten de centrale bankiers van de Fed gezien hun dubbele mandaat altijd een afweging maken: een renteverlaging heeft immers effect op beide doelen en de hoogte van de inflatie en die van de werkloosheid beïnvloeden elkaar onderling. Hieronder lees je wat je als belegger moet weten over de koorddans van de Fed en de risico’s die het te lang aanhouden van een te hoge rente met zich meebrengen.
Cyclus van verlagingen
Wanneer de Fed precies de rente moet veranderen, is de grote vraag. Een renteverlaging of -verhoging heeft vertraagd effect op de economie. En de Amerikaanse economie heeft ook anders gereageerd dan de meeste marktkenners hadden verwacht: die bleek zeer veerkrachtig tijdens de massale renteverhogingen van de afgelopen jaren. Voorspellingen dat er een recessie zou uitbreken, kwamen niet uit.
Het mandaat van de Fed is zorgen dat de economie gezond blijft door de inflatie laag en stabiel te houden en tegelijkertijd de werkgelegenheid zoveel mogelijk te stimuleren. De Fed beïnvloedt de economie voornamelijk door de zogeheten federal funds rate aan te passen, ofwel het rentetarief dat banken gebruiken als ze geld aan elkaar lenen.
Als die rente verandert, heeft dat effect op de hele economie: op staatsobligaties met een lange looptijd, de hypotheekrente, de rente die creditcardmaatschappijen aan klanten vragen en op de winst die bedrijven maken.
Sinds de Fed in maart 2022 de rente voor het eerst verhoogde, in reactie op het feit dat die destijds hoger stond dan in veertig jaar tijd, heeft de centrale bank “redelijk goed werk geleverd”, vindt Hallam van Vanguard. "De Fed heeft vastgehouden aan haar beleid [van renteverhogingen] om de economie beter in balans te brengen."
De balanceeract van de Fed
Door de hoge rente is de economische groei grotendeels met succes vertraagd en de inflatie ook: die ging van ongeveer 9% naar 3% afgelopen juni. Dat noemt Kathy Bostjancic, hoofdeconoom bij Nationwide, "vrij opmerkelijk".
Met de gematigde banengroei en inflatie is de afweging die de Amerikaanse centrale bankiers nu moeten maken ingewikkelder. Gezien alle vooruitgang die geboekt is op inflatiegebied is de Fed zich "zeer bewust" van de neerwaartse risico's, volgens Hallam.
"We moeten in gedachten houden dat we twee mandaten hebben," zei Mary Daly, president van de Fed in San Francisco onlangs. "Het is een risico om de rente te vroeg te normaliseren, met als effect dat de inflatie hoger blijft dan ons doel is. En het is óók een risico om te lang daarmee te wachten, waardoor de arbeidsmarkt verzwakt."
Verlagen in juli: waarom wél
Hoewel de financiële markten de kans klein achten dat de rente vóór september verlaagd wordt, is de vraag of dat te laat is "zeker relevant," zegt Bostjancic. Als de arbeidsmarkt meer afkoelt dan verwacht en daardoor de consumentenuitgaven dalen, "zou dat kunnen betekenen dat de Fed te lang heeft gewacht."
Analisten bij Goldman Sachs verwachten een verlaging in september, maar hebben onlangs uitgelegd waarom een verlaging in juli geen slecht idee zou zijn. Zij wezen erop dat de grond voor een verlaging nu al duidelijk is in de economie: namelijk een dalende inflatie en een arbeidsmarkt die in balans is. "Waarom zouden ze nog zeven weken wachten?" schreven zij twee weken geleden aan hun klanten.
Gezien het feit dat de inflatie per maand zeer kan verschillen, denken de analisten van Goldman Sachs dat het risico bestaat dat die de komende maanden opnieuw gaat stijgen. Als dat gebeurt, zou een renteverlaging in september overkomen als fout beleid.
"Maar als je daar in juli al mee begint, omzeil je dat risico," schreven zij. Verder wil de Fed per se geen grote beleidsveranderingen doorvoeren vlak voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen. "Dat betekent niet dat de Fed in september de rente niet zou kunnen verlagen. Maar wél dat al verlagen in juli de voorkeur zou hebben."
En waarom niet: argumenten om te wachten
Bostjancic vindt de voorzichtige houding van de Fed begrijpelijk, vooral omdat de consumentenprijsindex, de CPI, die als indicator geldt voor de inflatiehoogte, begin dit jaar drie maanden lang hoger uitviel dan verwacht. "Het ergste wat er kan gebeuren, is dat de Federal Reserve de inflatie niet onder controle krijgt.”
Hallam vindt een afkoelende economie niet per se een teken dat de Fed te lang heeft gewacht om de rente te versoepelen. "De motor van de economie draait nog steeds aardig," zegt hij, en het bbp staat dicht bij zijn historische gemiddelde. "De arbeidsmarkt is wel aan het vertragen," maar is "niet noodzakelijk traag."
Vertraagd effect op de economie
Wat de situatie bemoeilijkt is dat een ander Fed-beleid de economie langzaam beïnvloedt en soms onvoorspelbare bijwerkingen heeft, zegt Matt Rowe, hoofd portfoliomanagement en cross-assetstrategie bij Nomura Capital Management.
Hoewel dat de korte kant van de rentecurve relatief snel beïnvloedt, duurt het langer voordat het de lange kant van de curve en de rest van de economie beïnvloedt, aldus Rowe. Dit betekent dat het effect van een hoge rente mogelijk nu nog steeds doorwerkt in de economie, maar dat dit af te leiden valt uit de economische data.
Bakkum wijst erop dat de hoge rente de afgelopen jaren onverwacht weinig effect heeft gehad op de economie. "Dat is een verrassing: hoe veerkrachtig de economie heeft gereageerd op de verkrapping," zegt hij. De Fed kan de inflatie en de staat van de economie niet helemaal controleren, stelt Rowe. De Federal Reserve kan de rente verlagen, maar dan zouden de huizenprijzen toch nog kunnen blijven stijgen. Dat zou een grote tegenslag zou in de strijd van de centrale bank tegen inflatie.
Stijgende verzekeringskosten vormen in zijn ogen ook een bedreiging op inflatiegebied. Door het vertraagde effect van een ander rentebeleid vindt hij de "afwachtende houding" van de centrale bank logisch. "Het is verstandig dat de Fed geduldig heeft gewacht.”
Wanneer komt er een renteverlaging?
Beleggers achten de kans nog steeds groot dat de renteverlagingen in september beginnen. Volgens de CME FedWatch Tool schat de markt de kans op een verlaging van 0,25% op bijna 90%. De huidige doelstelling voor de federal funds rate is 5,50% à 5,25% en handelaren schatten de kans dat dit 4,50% tot 4,75% gaat worden in december in op 59%.
"De Fed is optimistisch dat er op korte termijn verlagingen komen, maar we denken niet dat ze september al als een voldongen feit beschouwt," schreven analisten van Bank of America. De afgelopen weken hebben Fed-functionarissen benadrukt dat ze nog onvoldoende vertrouwen hebben in de economie om het rentebeleid te versoepelen.
Bakkum zegt dat als de neerwaartse risico's van langdurig strak beleid zich voordoen, beleggers zich moeten voorbereiden op enige volatiliteit op de financiële markten, terwijl de economische groei vertraagt. Maar op de lange termijn "is het niet de moeite waard om als belegger te proberen dat soort dingen te timen." Bakkum raadt iedereen die voor de lange termijn gaat aan om vast te houden aan diversificatie, om niet het risico te lopen dat zij een stijging van de aandelenkoers missen doordat zij uitgestapt zijn.
