De financiële markten kijken uit naar de inflatiecijfers voor de eurozone die Eurostat op vrijdag 5 januari bekendmaakt; ze zoeken bevestiging dat de inflatie aan het afnemen is, zoals ook al bleek uit de eerdere inflatiecijfers van de afgelopen maanden.
De inflatie in de eurozone was 2,4% in november 2023 op jaarbasis, lager dan de 2,9% op jaarbasis in oktober. Een jaar geleden was de inflatie nog een stuk hoger: 11,1%.
In november waren de grootste veroorzakers van de inflatie diensten met +1,69 procentpunten), gevolgd door voeding, alcohol en tabak +1,37 pp en niet-energie industriële goederen +0,75 pp. En energie zorgde juist voor een bijdrage aan een daling van de inflatie, want het Europese prijsniveau daalde met 1,41 procentpunten.
Stagnatie groter risico dan hardnekkige inflatie
Volgens Tomasz Wieladek, Europees hoofdeconoom bij T. Rowe Price, zou de inflatie sneller kunnen dalen richting de ECB-doelstelling van 2 procent als er geen verdere schokken in de grondstoffenmarkt optreden dan die waar de markt momenteel rekening mee houdt.
Wieladek waarschuwt dat terugkeer naar de stagnatie van vóór de pandemie op de loer ligt. “Dit is een groter risico dan aanhoudende inflatie. Als de ECB te snel verkrapt, kan dit de inflatie laten dalen tot onder de 2 procent, waardoor de eurozone opnieuw in stagnatie terechtkomt.”
De inflatie in de eurozone piekte in oktober 2022 op 10,6 procent, voordat die in november 2023, het meest recente cijfer, daalde tot 2,4 procent. De kerninflatie, het percentage exclusief voedsel- en energieprijzen, blijft hoger op 3,6%, maar het desinflatieproces lijkt in volle gang te zijn.
Scenario's voor een renteverlaging
Ook in 2024 blijft ontwikkeling van de inflatie een sleutelfactor voor het monetair beleid, maar de ECB zal ook rekening houden met de economische cyclus.
Volgens een door Eurostat gepubliceerde schatting daalde het voor seizoensinvloeden gecorrigeerde bbp in het eurogebied in het derde kwartaal van 2023 met 0,1% ten opzichte van het voorgaande kwartaal. In het tweede kwartaal van 2023 was het bbp met 0,1% gestegen ten opzichte van het eerste kwartaal.
“Er zijn twee scenario's waarin de ECB waarschijnlijk een ronde van renteverlagingen zal initiëren: ten eerste als de groei zwakker is dan verwacht; ten tweede als de inflatie sneller dan verwacht richting de doelstelling van 2 procent daalt”, aldus Wieladek.
Zal de euforie blijven duren?
De financiële markten hebben al stappen gezet en een ronde van renteverlagingen ingeprijsd, maar dit scenario zal de komende maanden door cijfers moeten worden bevestigd.
“De marktrally in december werd fundamenteel aangejaagd door de overtuiging dat de centrale banken bereid zijn om de rente te verlagen en dat het macro-economische klimaat in 2024 meer steun zal bieden aan de aandelenmarkten”, aldus Michael Field, Morningstar's Europese aandelenstrateeg. "Dat is niet veranderd en de inflatiecijfers, arbeidsmarktdata en andere macro-indicatoren die intussen zijn bekendgemaakt, hebben dit ondersteund. Vanuit dat perspectief is het momentum achter de rally dus nog steeds aanwezig. Het enige minpunt is de waardering: de Europese markten zijn onlangs van licht ondergewaardeerd naar licht overgewaardeerd gegaan.”