Wat zijn opkomende en frontier markten?

Opkomende markten is een breed begrip, maar tegelijk onderdeel van een classificatie in drieën die de mate van onwikkeling van landen inzichtelijk maakt voor beleggers. Morningstar legt de verschillen uit.

James Gard 05 september, 2023 | 10:04
Facebook Twitter LinkedIn

Rajasthan at night, India

Opkomende markten en frontier markten worden door beleggers vaak gezien als spannend en riskant. Dit beleggingsuniversum strekt zich uit van, althans alfabetisch, Brazilië tot  aan Vietnam. Organisaties als de Wereldbank, het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Verenigde Naties hebben enigszins verschillende methodologieën om uit te leggen in welk stadium een land zich bevindt in zijn economische ontwikkeling.

Voor beleggers zijn de definities van MSCI het beste startpunt. In basis worden landen gecategoriseerd als ontwikkeld, opkomend en frontier. Sommige hebben een eigen, zelfstandige status. Landen bewegen zich tussen deze categorieën en worden gepromoveerd en gedegradeerd op basis van een aantal factoren en deze veranderen volgens een vast tijdschema.

Naast economische gegevens zoals het BBP kijkt MSCI ook naar de omvang en liquiditeit van de markt zelf. De veronderstelling is dat liquiditeit, net als risico, een spectrum is dat zich verplaatst van ontwikkelde markten naar opkomende markten en vervolgens naar frontiermarkten. Hoe geavanceerder het land is, hoe liquider een markt is, en omgekeerd. Er worden bijvoorbeeld dagelijks miljoenen aandelen Apple verhandeld, zodat u tijdens handelsuren altijd een actuele prijs kunt krijgen.

 

Zijn er recente wijzigingen?

Tijdens de recente indexherziening in augustus van dit jaar kondigde MSCI voor de index 103 toevoegingen en drie verwijderingen aan. De grootste nieuwe toevoegingen zijn retailer Label Vie SA uit Marokko, het Kroatische conglomeraat Adris Grupa en GFH Financial in Bahrein.

 

Waarom is liquiditeit belangrijk?

Fondsbeheerders moeten aandelen kunnen kopen en verkopen en voor beide transacties eerlijke prijzen kunnen krijgen. Als het aandeel van een bedrijf dagenlang niet wordt verhandeld of als er een grote spread is tussen de bied- en laat-koers, wordt het moeilijker om een positie in te nemen of te verlaten.

Bij het soort crises waar de opkomende markten bekend om staan, zoals in Turkije, Sri Lanka en Rusland, kunnen de markten vaak 'vastlopen', waardoor het moeilijk wordt om een verkoopprijs op de binnenlandse aandelenmarkten te krijgen. Voor elke belegger die iets verkoopt, moet er een ander zijn die bereid is te kopen wat de verkoper bezit. Bij paniek en een verkoopgolf zijn er veel verkopers dan kopers en dan kan zo'n vastloper optreden. Markten kunnen ook worden opgeschort, zoals de beurs van Moskou dat in 2022 deed, toen de Russische invasie in Oekraïne tot enorme volatiliteit leidde.

 

Promoties en degradaties

Net als in voetbalcompetities zijn promoties en degradaties geen eenmalige gebeurtenissen: landen kunnen terugvallen naar de status van opkomende markt, zoals Pakistan in 2021. Ook ontwikkelde landen kunnen de stap omlaag maken, zoals Griekenland in 2013 ontdekte, nadat het in 2001 de stap omhoog van opkomende naar ontwikkelde markt had gezet.

 

Waarom is classificatie belangrijk?

Kort door de bocht gezegd nemen beleggers een groter risico als ze in frontier markten beleggen dan in opkomende markten. Op zichzelf staande markten brengen een ‘single country risk’ met zich mee, vooral als beleggers de index gebruiken als benchmark voor een landen-ETF.

Opkomende markten of frontier marktfondsen zijn in theorie meer gediversifieerd: een crisis in het ene land zou kunnen worden gecompenseerd door goede prestaties in een ander land. In werkelijkheid komen er wel degelijk regionale crises voor, waardoor veel landen samen  tegelijk omlaag worden getrokken.

Een waarschuwing vanuit de schuldenmarkten: de Verenigde Arabische Emiraten (VAE), een opkomende markt, heeft volgens Morningstar DBRS, S&P en Fitch dezelfde kredietwaardigheid als Groot-Brittannië. In dat opzicht is het de moeite waard om de aandelen en obligaties van ontwikkelingslanden per land afzonderlijk te bekijken.

Of beleggers beloond worden voor het nemen van dit extra risico is een heel ander onderwerp. De afgelopen jaren zijn de opkomende markten en frontier markten achtergebleven bij de ontwikkelde markten, en dat is grotendeels te wijten aan de Amerikaanse technologiehausse.

 

Nieuwe frontier landen

Een soortgelijk probleem doet zich voor bij de frontier markt index, waar Vietnam bijna 29% van de index uitmaakt. Vietnam is een sterke kandidaat voor promotie naar de status van emerging markt, maar dat is al jaren onderwerp van gesprek.

Vietnam zelf heeft 2025 als deadline gesteld om een opkomende economie te worden, maar er blijven zorgen bestaan over beperkingen op buitenlands aandelenbezit. Saoedi-Arabië, dat is uitgenodigd om zich aan te sluiten bij een 'BRIC-plus'-groep, is een frontier markt en was voorheen een op zichzelf staande markt. Zou het land binnenkort de sprong kunnen maken, in navolging van de Verenigde Arabische Emiraten en Qatar? De tijd zal het leren.

Facebook Twitter LinkedIn

Over de auteur

James Gard  James Gard is editor bij Morningstar.co.uk.

© Copyright 2024 Morningstar, Inc. Alle rechten voorbehouden.

Voorwaarden        Privacybeleid        Cookie Settings        Beleidsdocumenten