Zijn CO2-credits een zinvolle beleggingsvorm?

Wat zijn CO2-credits precies?

Simpel gezegd, een CO2-credit is een vergunning waarmee de eigenaar een bepaalde hoeveelheid koolstofdioxide of andere broeikasgassen mag uitstoten. Het is zo'n beetje toestemming om te vervuilen - tot een limiet. In het bedrijfsleven werkt het zo dat bedrijven die vervuilen een bepaalde limiet krijgen voor hoeveel ze mogen vervuilen - het CO2-krediet.

"Het krediet neemt in de loop van de tijd geleidelijk af, omdat van bedrijven wordt verwacht dat ze hun uitstoot met steeds grotere hoeveelheden verminderen", legt Clark Barr uit, directeur Climate Solutions Methodologies bij Sustainalytics, een onderdeel van Morningstar. Als een bedrijf méér vervuilt dan zijn limiet toestaat, moet het extra CO2-credits bij kopen. Als het onder de limiet vervuilt, kan het geld verdienen door de extra credits te verkopen. Dit is een cap-and-trade-regeling.

Een CO2-prijsbeleid is gericht op het creëren van prikkels voor uitstoters om hun emissies verder te verminderen, zegt Guru Durairaj, Assistant Vice President Natural Resources & Pipelines bij DBRS Morningstar. "Het systeem creëert ook economische prikkels voor aanvullende vrijwillige projecten die kunnen leiden tot extra reducties of het stoppen van emissies", voegt hij eraan toe.

CO2-compensaties zijn iets anderd dan CO2-kredieten. Want CO2-compensaties helpen bedrijven hun uitstoot te compenseren door projecten zoals het planten van bomen of het bouwen van wind- en zonneparken, terwijl CO2-kredieten meer transparantie en een gestandaardiseerd leverings- en prijsmechanisme bieden. In wezen past het kapitalisme toe op het probleem van klimaatverandering. Een van de grootste secundaire markten voor CO2-kredieten is die binnen het EU Emissions Trading System (EU ETS).

Hoe werkt beleggen in CO2-krediet?

Particuliere beleggers en fondsen kunnen blootstelling krijgen aan CO2-kredieten door ETF's te kopen. Bijvoorbeeld de Amerikaanse KraneShares Global Carbon Strategy ETF, gelanceerd in 2020, die nu een beheerd vermogen heeft van ongeveer $1,4 miljard. Sindsdien is een verscheidenheid aan ETF's en beleggingsfondsen met koolstofkrediet de strijd aangegaan over de hele wereld, waaronder recentelijk in China. "Beleggers zijn zich de afgelopen jaren steeds meer bewust geworden van koolstofkredieten en daarmee ook de wens om aan die vraag van fondsaanbieders tegemoet te komen", zegt Nick Piquard, Portfolio Manager en Options Strategist bij Horizons ETF's.

Horizons ETF's lanceerde de eerste van dergelijke ETF's in Canada, de Horizons Carbon Credits ETF, die exclusieve blootstelling biedt aan het EU-emissiehandelssysteem door het gebruik van futures van de Europese Unie.

Aanbieder KraneShares biedt ook in de VS genoteerde gerichte blootstelling aan EU en Californische koolstofkredietfutures. Vorig jaar werd in de futures op deze markten $683 miljard verhandeld, meer dan 100% groei ten opzichte van het voorgaande jaar.

Zijn Carbon Credits ESG-beleggingen?

Een wettelijke noodzaak en goede bedoelingen kunnen van carbon credits een aantrekkelijke belegging maken, maar de vraag blijft of het onderliggende mechanisme eigenlijk wel onder ESG te scharen valt.

Een prijs op CO2 zetten is enorm belangrijk, zegt Bobby Blue, Senior Analyst, Multi-Asset/Alternatives Manager Research van Morningstar, maar "ik denk niet dat het een ESG-investering is. Hoeveel beleggers kopen en houden voor altijd vast? Je koopt deze credits en uiteindelijk verkoop je ze aan een emittent", zegt Blue.

En de effectiviteit van het systeem is in de praktijk niet altijd ideaal. Volgens de literatuur van het CFA Institute over ESG-beleggen: "Als de regeling te restrictief is, kan het offshoring van industrieën naar jurisdicties met minder beperkingen aanmoedigen (een fenomeen dat bekend staat als 'koolstoflekkage'), en dus de uitstoot niet verminderen."

Een ander probleem doet zich voor wanneer regeringen te veel koolstofkredieten uitgeven en de prijs van emissies te laag is om decarbonisatie te stimuleren, zegt Barr van Sustainalytics: “De EU-aanpak resulteerde in een zeer lage koolstofprijs voor een periode tussen 2012 en 2018, aangezien bedrijven genereuze kredieten ontvingen en veel gemakkelijke overwinningen behaalden voor het verminderen van hun eigen uitstoot tegen relatief lage kosten. Dat begon vanaf 2018 te veranderen; de prijs ging toen stijgen omdat de toewijzing van kredieten verder is gedaald en de mitigatie-opties voor bedrijven duurder worden.”

"Het klimaatbeleid wordt strenger en landen over de hele wereld gebruiken nieuwe instrumenten om de uitstoot te verminderen", beaamt Adriana Alvarado, Senior Vice President, Sovereign Ratings - Global Sovereign Ratings voor DBRS Morningstar, en co-auteur van een recent commentaar op CO2-prijzen en mogelijke kredietimplicaties in Europa. Een prijs op koolstof zetten kan echter problematisch zijn voor bedrijven: "Carbon pricing heeft het potentieel om de financiële druk op gereguleerde bedrijven te vergroten, door hogere kosten", merkt het rapport op. En sommige bedrijven zullen het beter doen dan andere.

Vanuit het perspectief van een beleggerbetekent deze onzekerheid over de kosten om in de toekomst CO2-kredieten te kopen en de stijging van de CO2-prijzen een risico voor bedrijven die momenteel hun koolstofkrediettoewijzing in cap-and-trade-systemen overschrijden.

De rol van CO2-krediet in een portefeuille

CO2-kredieten kunnen een rol spelen in uw beleggingsportefeuille, want het kan een aantal diversificatievoordelen hebben binnen een brede grondstoffenportefeuille. Maar bij het proberen vast te stellen hoe CO2 zich precies gedraagt, betreedt u ook onbekend terrein - dus alloceer dienovereenkomstig, adviseert analist Blue van Morningstar: “Als stand-alone is het moeilijk te rechtvaardigen. Koolstofcredits zijn een zeer nichemarkt en vereisen een behoorlijk diepgaand begrip van de markt en wat deze drijft. De uitdaging is dat je echt opportunistisch moet zijn in het herbalanceren. Je zou in de loop van twee maanden een prijsstijging van 40% kunnen hebben, en als het gebeurt, is het snel. Je moet onmiddellijk stappen ondernemen, en het is moeilijk om zo tactisch te zijn.”

Blue voegt toe dat goede regels en drempels voor het herbalanceren van de portefeuille helpen om deze asset goede resultaten te laten boeken. CO2 als asset kan mogelijk een rol spelen in periodes van inflatie als de prijs van grondstoffen stijgt.

Wat kan er misgaan?

Wat als er na inflatie ook nog een recessie volgt? "Een recessie kan een impact hebben op de vraag naar fossiele brandstoffen en dus op de prijzen van koolstofkredieten", zegt Piquard.

Blue is het daarmee eens: "Als we in een recessie belanden, kan dat de prijs van CO2 negatief beïnvloeden. Handelsstromen zijn wispelturig. Als de resultaten beginnen te dalen en beleggers niet volledig begrijpen wat die prijsdaling veroorzaakt, kiezen ze voor veiligheud."

Hoewel een plotselinge verkoopgolf kan leiden tot een groter aanbod op de markt, merkt Piquard op dat CO2-kredieten ook uniek zijn omdat hun aanbod wordt bepaald door een regelgevende instantie. Dit brengt echter ook politieke risico's met zich mee. "Als regeringen zouden besluiten om plotseling een aanzienlijk aanbod aan CO2-kredieten toe te voegen, dan zou de prijs waarschijnlijk dalen", merkt Piquard op, "Maar met een internationale, meerlandenorganisatie zoals de EU ETS, met een gedefinieerd doel van 55% lagere uitstoot tegen 2030 en een groeiende economie, denk ik niet dat zo’n drastische verandering in het verschiet ligt.”

Blue en Oliver zien politiek allebei als het grootste risico voor de CO2-markten. "De stijgende prijs van koolstof zou kunnen leiden tot een terugdringing van industrieën of consumenten die hogere kosten maken", zegt Oliver.

Er is nog een overweging te maken bij beleggen in CO2-krediet. Oliver identificeert innovatierisico's, waarbij industrieën technologie toepassen die de uitstoot aanzienlijk vermindert in een sneller tempo dan de levering van CO2-rechten. "Dit is echter op lange termijn positief voor klimaatdoelen en de cap and trade-programma's zouden hoogstwaarschijnlijk hun plafond- en prijsmechanisme aanpassen om rekening te houden met significante veranderingen in de vraag."