Naast je reguliere salaris of bedrijfsinkomsten kan extra bestedingsruimte welkom zijn voor hobby's die geld kosten of om méér opzij te kunnen zetten. Een bijbaantje, in welke vorm dan ook, kan dan handig zijn. Maar is dat ook verstandig? Er zijn twee hoofdredenen om het juist niet te doen:
- Je werkt nog en hebt extra inkomsten, maar je zet niet méér geld opzij. Je levensstijl is gebaseerd geraakt op méér uitgeven. Daardoor komen de extra inkomsten niet ten goede aan je financiële toekomstplannen op de lange termijn.
- In sommige landen zijn er inkomensdrempels waarboven je bepaalde toeslagen of compensaties verliest. Als je qua inkomen op de grens zit, dan kunnen extra's je belastbare inkomen dusdanig verhogen, dat er vervolgens zoveel belasting af gaat dat de extra inspanning geen zin heeft; méér inkomen leidt tot zoveel méér belastingafdracht dat er netto te weinig overblijft.
Twee voordelen
Maar deze twee zijn uitzonderingen. Want in de meeste gevallen heeft extra inkomen door extra inspanning twee voordelen: financieel en psychologisch.
Het duidelijkste financiële voordeel is dat extra inkomen tijdens je werkende bestaan je in staat stelt om meer te sparen of om schulden sneller af te lossen. Tijdens pensioen is een aanvullend inkomen een goede manier om het gat te dichten tussen het vroegere salarisniveau en de huidige oudedagsvoorziening. Ook is het manier om bij te blijven, je deskundigheid en expertise te blijven inzetten en dat is weer een psychologisch voordeel. Je valt dan niet in een zwart gat, wat veel mensen ervaren als ze stoppen met werken.
Bij het bepalen van welke bron van extra inkomsten je wil aanboren, is de vraag natuurlijk: wil je die inspanning leveren? Helpt het te verwachten extra inkomen om je financiële doelen op de lange termijn dichterbij te brengen? En welke kosten zijn er gemoeid met het bijbaantje dat geld moet opleveren?
Tijd is geld
Een van die kostenposten is de factor tijd. Hoeveel tijd ben je kwijt aan het vergaren van je extra inkomen en is het je dat waard? Als je die tijd puur als investering ziet om inkomen te vergaren, dan moet je deze factor anders wegen dan wanneer het mede een hobby is. Maar hoe dan ook is het goed om je uren bij te houden om een beeld te krijgen van hoeveel tijd je extra inkomen vergt.
Als je hebt bepaald hoeveel uren je wil besteden aan je bijbaan, dan is het vervolgens zaak om vast te stellen hoeveel geld die uren moeten opleveren. Ook daar is het balanceren tussen werk en hobby. Moet de tijd veel geld opleveren? Of zijn de uren ook een vorm van zinvolle besteding? Daar komt de psychologische factor weer om de hoek kijken.
Als vuistregel kan je het bedrag nemen dat je in je werkzame leven per uur verdiende op basis van salaris en aantal gewerkte uren. Als je genoegen wil nemen met minder dan dat, dan is dat een keuze. Als je dat te weinig vindt, dan is de bijbaan weliicht geen goed idee.
Heb je het nodig?
Behalve de vraag of je inspanning wil leveren voor extra inkomen, is ook de vraag of je het nodig hebt. Ga daarom na of je uitgavenpatroon past bij je inkomensniveau. En kijk wat daar eventueel in te snoeien valt. Bijvoorbeeld doorlopende abonnementen die je beter kan opzeggen. Dat scheelt kosten.
Heb je daarentegen structureel meer kosten dan inkomsten, dan is het zaak het inkomen te verhogen met extra's. Dat is een goede reden voor een bijbaan, maar het is alleen een oplossing voor de korte termijn. Financiële doelen op de lange termijn zijn er niet mee gediend. Ga dus na of je extra inkomen wil voor actuele lopende uitgaven of voor doelen in de toekomst.
Hoeveel risico wil je nemen?
Als je extra inkomen echt nodig hebt, bepaal dan hoeveel risico je wil nemen bij het vergaren daarvan. Daartoe moet je vaststellen hoe groot je verliescapaciteit is, ofwel, hoeveel verlies aan inkomen kun je je permitteren zonder in problemen te komen, of bij hoeveel verlies voel je je nog comfortabel. Als je al een basis hebt door regulier inkomen uit salaris of pensioen, dan kan je wisselingen in extra inkomen verdragen. Maar hoe groter de afhankelijkheid ervan, hoe minder risico je kan nemen.
Die verliescapaciteit geldt in het bijzonder voor beleggen. Tegen hoeveel fluctuatie in de markt ben je bestand? Hoeveel verlies kan je lijden als je je levensstijl per se willen kunnen handhaven. En hoeveel verlies kan je dragen voordat je financiële doelen voor de lange termijn uit zicht raken?
Als het gaat om extra inkomen is het dus belangrijk om voor jezelf te bepalen: wat kan ik en wat wil ik? Is het voor de korte of de lange termijn? En heb ik het echt hard nodig of is het mooi meegenomen als het lukt? Als je je doelen duidelijk stelt, kun je een weloverwogen besluit nemen.