Themafondsen winnen snel aan populariteit bij fondsbeleggers. In de afgelopen drie jaar is het beheerd vermogen van themafondsen bijna verdrievoudigd van zo'n 75 miljard dollar naar bijna 195 miljard dollar wereldwijd.
Daarmee vertegenwoordigen themafondsen nu 1% van het wereldwijd belegd vermogen in aandelenfondsen, waar dat 10 jaar geleden nog slechts 0,1% was.
Definitie
Wat zijn thematisch gerichte beleggingsfondsen nu eigenlijk? Deze fondsen beleggen in aandelen die bovengemiddeld kunnen profiteren van grote macro-economische of structurele trends die een wezenlijke verandering in de traditionele business cyclus teweeg brengen. Denk daarbij aan demografische wijzigingen of technologische vooruitgang die bestaande verhoudingen en structuren op hun kop zetten.
Duurzaamheid is een breed thema en themafondsen vullen dat op specifieke wijze in. Bijvoorbeeld alternatieve energie is een thema voor fondsen die voorsorteren op de transitie naar een CO2-neutrale economie. Het populairste en grootste thema is robotica en automatisering, dat al 27 miljard dollar aan beheerd vermogen heeft vergaard.
Voorbeelden
Enkele voorbeelden zijn de Xtrackers Artificial Intelligence & Big Data ETF die zich richt op bedrijven rond kunstmatige intelligentie en het Generali IS SRI Ageing Population Fund dat het demografische thema volgt.
Aan de andere kant valt bijvoorbeeld de SPDR SSGA Gender Diversity ETF buiten de definitie omdat die weliswaar een thema lijkt te volgen, maar dat is een brede ontwikkeling waar een brede selectie aandelen van allerleid soort bedrijven uit komt rollen die bovengemiddeld werk maken van gendergelijkheid in plaats van een gefocuste groep bedrijven rond een bepaald type activiteit te vormen.
Morningstar kijkt bij themafondsen alleen naar aandelenfondsen, zowel actieve als passieve. Obligatiefondsen vallen buiten de definitie, omdat obligaties als beleggingsvorm minder geschikt zijn om het groeipotentieel van trend te vangen. Daarom is er ook geen markt voor en evenmin aanbod van betekenis.
Ontwikkeling van thema's
Welke thema's relevant worden geacht voor een succesvolle belgging kan in de loop der tijd verschuiven. Dat is te zien aan de ontwikkeling van bijvoorbeeld het Pictet Agriculture Fund dat in 2009 is geïntroduceerd. Aanvankelijk richtte zich dat op bedrijven die de te verwachten mondiale voedselschaarste te lijf konden gaan.
Maar naarmate de techniek voorschrijdt en er meer oplossing komen voor voedselproductie, raakt het idee van grote schaarste verder op de achtergrond. Nu richt het fonds zich meer op verbetering van voedsel en voedingspatronen in plaats van verbetering van de voedselproductieketen.
Wereldwijd landschap
Momenteel, dat wil zeggen bij het afsluiten van 2019, zijn er wereldwijd 923 themafondsen verkrijgbaar die binnen de definitie van Morningstar vallen. Afgelopen jaar is het aanbod flink toegenomen met 154 nieuwe fondsen. In 2018 waren dat 169 nieuwe fondsen.
Alle regio's hebben in de afgelopen vijf jaar een stevige instroom van nieuw vermogen gekend, waarbij Europa vooropliep. Onderstaande grafiek geeft de wereldwijde fund flows in themafondsen voor de drie wereldregio's weer:
De groei verliep niet in alle werelddelen hetzelfde. Themafondsen die in Europa gevestigd zijn, hebben de sterkste groei doorgemaakt en daardoor is hun aandeel op de wereldmarkt voor dit type fondsen gestegen van 2% naar 54%.
Populairst
De populairste thema's, uitgedrukt in vermogen onder beheer voor de fondsen die onder het thema vallen, zijn thema's op het gebied van technologie. Robotica & automatisering heeft tot dusver het meeste beheerd vermogen verzameld.
Onderstaande grafiek laat zien dat de grootste thema's gemeten naar beheerd vermogen veelal technologie betreffen. Energie- en demografie-thema's zijn beduidend kleiner, zo komt duidelijk naar voren:
Beleggingsstijl
Kijken we tot slot naar de beleggingsstijl zoals gedefinieerd in de 9 segmenten van de Morningstar Style Box, dan blijkt overduidelijk dat de groei-stijl dominant is. Dat komt vooral door de technologie-thema's die het grootste deel van het thema-landschap vormen.
Dit is de Morningstar Style Box voor het wereldwijde landschap themafondsen, ingedeeld naar beleggingsstijl (waarde, gemengd, groei) en marktkapitalisatie (small-, mid-, large-cap):
Lees meer:
- Duurzame en strategic beta ETF's bijzonder populair in 2019
- Hoe diversiteit in beleggingsteams kans op outperformance kan vergroten