Hoe kunnen obligatiebeleggers zich voorbereiden op stijgende rente?

De rente gaat verder stijgen, is de algemene verwachting in de financiële markten, en ook van de obligatie-experts van Morningstar. Daar moeten obligatiebeleggers zich op voorbereiden. Want hogere rente drukt de koersen van obligaties, en wat doet dat uiteindelijk met het effectief rendement, de yield?

Robert van den Oever 02 november, 2018 | 9:04
Facebook Twitter LinkedIn

De vrees voor een stijgende rente is alomtegenwoordig en wordt door de media stevig aangewakkerd. Zo'n marktsituatie zien we heus niet voor het eerst. Al vaker in de historie deed zich de situatie voor dat een rentestijging vanaf een laag niveau een voorbode leek te zijn van terugkeer naar een langjarig historisch gemiddelde. Maar dat verwachte patroon is een aantal keer stevig doorbroken door een plotse ommekeer na een scherpe stijging.

Onderstaande grafiek laat vier van zulke momenten zien. De grafiek geeft aan dat rente op de 10-jaars Amerikaanse staatsobligaties na een periode van stijging toch weer terugvalt:

Rising rates prepare Exhibit 1

(klik op grafiek voor vergroting)

Uiteindelijk zullen de marktontwikkelingen het effectief rendement op obligaties laten stijgen, zo is de verwachting. Maar is het is niet te voorspellen wanneer dat zal gaan gebeuren. Het is dan ook lastig om daar op te anticiperen. Proberen de markt te timen door bij een hoge yield uit te stappen en weer terug in te stappen als de markt in een dal zit, brengt het gevaar met zich mee dat de belegger het verkeerde moment kiest en rendement verliest.

Plek in portefeuille
Toch passen obligaties in een gediversifieerde multi-asset portefeuille. Er zijn goede redenen om obligaties in portefeuille te houden. Zo hebben obligaties in de periode van hun grootste verliezen (ook wel 'drawdowns' genoemd) bij lange na niet zoveel terrein hoeven prijsgeven als aandelen.

Met andere woorden: obligaties in portefeuille tegen hoge waardering zijn minder nadelig en risicovol dan aandelen die hoog gewaardeerd zijn, want het neerwaarts risico is kleiner. Onderstaande grafiek maakt dat verschil is maximum drawdown goed zichtbaar:

Rising rates prepare Exhibit 2

(klik op grafiek voor vergroting)

Juist omdat obligaties beter blijven liggen dan aandelen in slechte tijden, kunnen ze een belangrijke buffer vormen in multi-asset portefeuilles wanneer de aandelenmarkten onderuit gaan. Die diversificatie die obligaties bieden is belangrijk, ook als hun effectief rendement aan de lage kant, zoals vaak bij staatsobligaties het geval is.

Verliezen vermijden
Hoe kunnen we potentiele verliezen vermijden die worden veroorzaakt door stijgende rente? Door de juiste obligaties te kiezen, want er zijn grote verschillen tussen de verschillende obligatiecategorieën.

Om te ontdekken welke categorieën in het obligatielandschap goed presteren en welke niet, kijken we terug in de geschiedenis naar 19 perioden van stijgende rentes sinds 1998. Daaruit komt naar voren dat obligaties met een korte looptijd (duratie) het beter doen dan de brede obligatiemarkt. Overweging van korte-termijnobligaties biedt de mogelijkheid om verliezen te beperken als de rente aanzienlijk stijgt, terwijl het tegelijk de kapitaalbeschermende eigenschappen heeft die obligaties van hoge kwaliteit bieden in volatiele marktomstandigheden.

Rising rates prepare Exhibit 4

(klik op grafiek voor vergroting)

Lagere rentegevoeligheid
Er zijn nog andere obligatiecategorieën die in een multi-asset portefeuille passen om de rentegevoeligheid te verminderen. Zo vertoont de categorie emerging markets debt in lokale valuta minder gevoeligheid naar de marktrentes in ontwikkelde landen en heeft deze geen directe banden met het Amerikaanse monetaire beleid.

Emerging markets debt kent dus een ander patroon van rentebewegingen door de tijd heen. Nu hangen er weer andere risico's aan vast, maar bij aantrekkelijke waarderingen kan emerging markets bedt een interessant instrument zijn om een portefeuille te beschermen in periodes van stijgende Amerikaanse rente.

Rising rates prepare Exhibit 5

(klik op grafiek voor vergroting)

Stijgende rente kan goed zijn
Het is belangrijk te beseffen dat stijgende rente betekent dat geldlenende partijen bereid zijn om beleggers meer te betalen voor het beschikbaar stellen van kapitaal. Naarmate de rente stijgt, gaan ook de rentes voor korte-termijn obligaties stijgen en zo krijgen beleggers uiteindelijk meer rendement uitgekeerd, maar alleen als ze belegd blijven.

Onderstaande grafiek toont de hypothetische groei van een kapitaal van 10.000 dollar over een periode van 10 jaar met een effectief rendement van 5%. Dit is een extreem en simplistisch voorbeeld, maar het geeft aan een beleggers uiteindelijk meer rendement haalt bij het tweede scenario.

Rising rates prepare Exhibit 6

(klik op grafiek voor vergroting)

 

Lees meer over obligaties:

- Terugblik op obligatiemarkt in eerste halfjaar

Actieve obligatiefondsen blijven vaak achter bij hun benchmark vanwege kosten

Facebook Twitter LinkedIn

Over de auteur

Robert van den Oever  Robert van den Oever is research editor bij Morningstar Benelux

© Copyright 2024 Morningstar, Inc. Alle rechten voorbehouden.

Voorwaarden        Privacybeleid        Cookie Settings        Beleidsdocumenten