Strategic beta betekent dat een exchange traded fund (ETF) zijn benchmark niet strikt volgt, maar aanpassingen doet om ofwel het rendement te verhogen ofwel het risico te verminderen ten opzichte van een traditionele marktkapitalisatie-gewogen benchmark. Er zijn ook strategic beta ETF's die de bekende nadelen van traditionele benchmarks proberen te ondervangen, zoals de overweging van met schulden overladen obligatie-uitgevers in marktkapitalisatie-gewogen obligatiebenchmarks.
Morningstar hanteert de aanduiding strategic beta, waar in de markt ook wel de namen smart beta en alternative beta circuleren, maar die zijn volgens Morningstar te zeer marketing-georiënteerd.
(klik op grafiek voor vergroting)
In de Europese markt waren per 31 december 2017 precies 443 strategic beta fondsen verkrijgbaar, waarvan 382 ETF's en 61 open-end fondsen. Daarbij tellen we één aandelenklasse per fonds. Dat is een duidelijke groei ten opzichte van de 393 fondsen die per eind 2016 op de markt waren.
Tezamen haalden deze fondsen 8,65 miljard euro aan vermogen uit de markt op en dat bracht het beheerd vermogen op 65,36 miljard euro per eind 2017.
(klik op grafiek voor vergroting)
In totaal telt de Europese markt 3.414 indexproducten, waarvan 2.370 ETF's en 1.044 traditionele passieve fondsen, die samen 164 miljard euro aan netto-instroom boekten in 2017. Het totale beheerde vermogen van deze passieve fondsen kwam uit op 1.340 miljard euro.
Dat betekent dat strategic beta producten afgelopen jaar 5,3% van de totale fondsstromen naar passieve producten in Europa voor hun rekeningen namen. Ze zijn inmiddels goed voor 4,9% van het totale beheerde vermogen in passieve producten. Wat autonome groei betreft groeiden de strategic beta producten dus harder dan het aanbod passieve producten als geheel.
Uitgesplitst naar stijl
Als we de strategic beta producten uitsplitsen naar stijl, dan zijn er 217 te definiëren als rendement-georiënteerd, en dat wil zeggen dat ze strategieën hanteren die zijn gebaseerd op dividenden, fundamentele factoren, momentum en kwaliteit. Deze fondsen boekten 7 miljard euro aan netto-instroom en hadden per jaareinde 44,4 miljard euro aan vermogen onder beheer.
Daarnaast zijn er 41 risico-georiënteerde producten, de meeste gericht op een lage- volatiliteit strategie, en die kampten met netto-uitstroom van 1 miljard euro bij een beheerd vermogen van 7,9 miljard euro per ultimo 2017.
Verder zijn er nog andere fondsen die we samenpakken onder de noemer 'overig'. Dat zijn er 185, voornamelijk equal weighted fondsen en fondsen met blootstelling aan niet-traditionele grondstoffen, die samen 2,6 miljard euro ophaalden en 2017 afsloten met 13 miljard euro aan vermogen onder beheer.
Bekijk de cijfers per stijl in onderstaande tabel:
(klik op tabel voor vergroting)
Beste en slechtste fondsen
Als we individuele fondsen nader onder de loep nemen, dan springen er drie uit als het gaat om fondsstromen: iShares Automation & Robotics UCITS ETF met 998 miljoen aan netto-instroom, iShares Edge MSCI Europe Value Factor UCITS ETF met 920 miljoen en iShares Edge MSCI USA Value Factor UCITS ETF met 766 miljoen euro.
Anderzijds boekte SPDR S&P US Dividend Aristocrats UCITS ETF (EUR), dat een Morningstar Analyst Rating van Silver heeft, een netto-uitstroom van bijna 500 miljoen euro. De BNP Paribas Easy Equity Low Vol Europe UCITS ETF zag per saldo 444 miljoen euro wegstromen in 2017.
Bekijk in onderstaande tabel de fondsen gerangschikt naar hoogste instroom en uitstroom:
(klik op tabel voor vergroting)
Grootste fondsen
Dit zijn echter niet de grootste fondsen gemeten naar beheerd vermogen. Van de 443 in Europa verkrijgbare strategic beta producten hadden er slechts 15 meer dan 1 miljard euro aan vermogen onder beheer per ultimo 2017.
De grootste strategic beta fondsen in Europa en de enige twee die de grens van 2 miljard euro aan beheerd vermogen doorbreken, zijn de Silver-rated iShares Developed Markets Property Yield UCITS ETF USD, die belegt in de wereldwijde vastgoedsector en 2,9 miljard euro onder beheer had per eind december; en de SPDR S&P US Dividend Aristocrats UCITS ETF, met ruim 2 miljard euro aan beheerd vermogen.
Er zijn in het Europese landschap 22 fondsen met een Morningstar Analyst Rating van Gold, Silver of Bronze, uit 10 verschillende Morningstar Categorieën die te kenschetsen zijn als strategic beta fondsen. Van die 22 zijn er 16 met een positieve rating, dus Gold, Silver of Bronze. Slechts één daarvan is geen ETF, namelijk L&G Global Real Estate Div Idx L Acc.
Het volledige overzicht vindt u in onderstaande tabel:
(klik op tabel voor vergroting)
Nieuwe fondsen
In 2017 zijn er 67 nieuwe strategic beta producten op de markt gebracht in Europa, en daarvan zijn er 41 te kenschetsen als rendement-georiënteerd, 6 als risico-georiënteerd en de rest valt in de categorie 'overig'.
Op het niveau van vermogenscategorie zijn er 53 nieuwe aandelenproducten, 2 nieuwe obligatieproducten, 10 grondstoffenfondsen en 2 alternatives-fondsen.
De aanbieder die de meeste nieuwe fondsen introduceerde was BNP Paribas met 14 noviteiten, gevolg door Lyxor met 9 nieuwe producten en Source met 6. Verder kwamen Candriam, Franklin Templeton, en FundLogic ieder met 5 nieuwe producten.
Lees meer:
- ETF's boeken recordinstroom in 2017
- Strategic beta ETF's kiezen steeds vaker voor multi-factor strategie
- Beheerders van passieve fondsen maken zich sterk voor duurzaamheid