Rectificatie - Drie duurzame wereldwijde aandelenfondsen: Een vergelijking

Dit artikel verscheen eerder op Morningstar.nl. In het artikel werd abusievelijk vermeld dat het ASN Duurzaam Aandelenfonds een geringe blootstelling had aan thermal coal. Dit is echter niet het geval. Het ging hier om een fout in de gebruikte data. Hierin werd de blootstelling aan thermal coal van moedermaatschappij EDP ten onrechte toegekend aan dochteronderneming EDP Renováveis. Uit de correcte data blijkt dat het ASN Duurzaam Aandelenfonds geen enkele blootstelling aan thermal coal heeft. In de onderstaande artikel treft u de aangepast tekst en data aan.

Ronald van Genderen 19 oktober, 2017 | 23:38
Facebook Twitter LinkedIn

De hoeveelheid onderzoek die een fondsbelegger kan en zou moeten doen voordat hij een keuze voor een fonds maakt, is aanzienlijk. Voor de duurzame belegger komt daar nog wat extra werk bij en met een hogere moeilijkheidsgraad, want de beschikbaarheid van onafhankelijke informatie om de mate van duurzaamheid van een fonds te kunnen beoordelen, is beperkt. Morningstar ontwikkelt steeds meer hulpmiddelen om beleggers bij die opgave te helpen. Wij vergelijken drie duurzame wereldwijde aandelenfondsen.

Fondsbeleggers moeten hun huiswerk doen. We kunnen het niet vaak genoeg zeggen en schrijven. Wie is de beheerder, wat is zijn ervaring, hoe beheert hij het fonds, is de aanpak consistent (geweest), hoe is het track record en sluit dat aan bij wat we mogen verwachten op basis van de betreffende beheerder en zijn proces en hoe hoog zijn de kosten? En het aantal vragen waar we antwoord op willen, eindigt hier niet.

Voor beleggers die duurzaamheid een plek willen geven in hun portefeuille, komen daar nog een aantal vragen bij. Ter illustratie vergelijken we drie wereldwijde aandelenfondsen die bij menig duurzaam belegger in de portefeuille zullen zitten: ASN Duurzaam Aandelenfonds, NN Duurzaam Aandelen Fonds en Triodos Sustainable Equity.

Duurzaamheidscriteria
Alledrie de fondsen beleggen wereldwijd in aandelen en daarbij spelen duurzaamheidscriteria een rol. ASN belegt in ondernemingen die voldoen aan de strikte duurzaamheidscriteria, bij NN moeten ondernemingen in hoge mate voldoen aan de criteria die worden gesteld aan ondernemingen die 'de beste in hun klasse' zijn en Triodos heeft een voorkeur voor ondernemingen die een sterke financiële positie combineren met goede prestaties op sociaal en milieugebied.

Een eerste indicatie wat dat betekent voor de portefeuille en of dit voldoet aan de duurzame waarden die een belegger voor zichzelf stelt, vinden we nog relatief eenvoudig in de sectorverdeling van de portefeuille. We vergelijken de drie portefeuilles niet alleen met elkaar, maar ook met de brede wereldwijde aandelenindex, MSCI World index.

2017 10 10 Rv G Belegger Column afbeelding 1

(klik op grafiek voor vergroting)

ASN blijkt op sector niveau het meest afwijkend te beleggen. Het fonds heeft geen posities in energie en financiële dienstverlening. Triodos gaat daar deels in mee en heeft ook geen beleggingen in energie, maar wel een geringe positie in financiële waarden. Beide fondsen delen ook de voorkeur voor ondernemingen in de cyclische consumentengoederen en healthcare sectoren. NN heeft ook overweging in die laatste sector, maar is over het algemeen veel meer conform de sector verdeling van de MSCI World index belegd en belegt zodoende in de sector energie en financiele dienstverlening.

Hoewel dit enig inzicht biedt voor duurzame beleggers, en er bijvoorbeeld ook andere allocatie screens (zoals over regio’s en marktkapitalisaties) gebruikt kunnen worden, zal dit uiteindelijk nog geen bevredigend antwoord opleveren over de mate van duurzaamheid.

Morningstar Sustainability Rating
Op basis van de Morningstar Sustainability Rating kunnen we beleggers wel een beoordeling maken van de mate van duurzaamheid van de meest actuele portefeuille. De Morningstar Sustainability Rating scoort een fonds op basis van de duurzaamheidscores op E, S en G van Sustainalytics en aggregeert deze op portefeuilleniveau op basis van de portefeuillegewichten voor het betreffende bedrijf. Op deze ESG score wordt vervolgens nog een score voor blootstelling aan controverses in mindering gebracht. Op basis van de verkregen score worden fondsen binnen hun Morningstar category gerangschikt en ontvangen zij Globes: 5 voor de 10% meest duurzame fondsen, 4 voor 22,5% van de daaropvolgende fondsen, 3 Globes voor de middenmoot van 35% van het aantal fondsen en vervolgens 2 Globes voor de volgende 22,5% en tot slot 1 Globe voor de 10% minst duurzame fondsen.

2017 10 10 Belegger Column (Morningstar Sustainability Rating) tabel vrijstaand

(klik op tabel voor vergroting)

Zowel ASN als Triodos ontvangen 5 Globes, oftwel de hoogst haalbare rating, binnen hun categorie. Terwijl NN opvallend genoeg blijft steken op slechts 2 Globes. Naast de uiteindelijke rating, kunnen ook de scores voor de drie onderliggende pijlers worden bekeken. Dan blijkt dat ASN op iedere pijler hoger scoort dan Triodos, terwijl beide fondsen ruimschoots hoger scoren in vergelijking met de MSCI World index.

Dit is niet het geval voor NN, waar de scores juist zelfs lager liggen dan de index. Hoewel de factsheet van het fonds aangeeft dat het kiest voor bedrijven die de beste in hun klasse zijn, zien we in de praktijk dat de beheerders ook veelvuldig kiezen voor bedrijven die juist nog niet goed scoren op duurzaamheid, maar waar zij een trend van verbetering zien. Zij zijn namelijk van mening dat die verbetering, met name op het gebied van governance, een bron van rendement kan vormen. Hoewel dit een legitieme beleggingsstrategie kan zijn, zal een duurzame belegger zich hier wel comfortabel bij moeten voelen.

Controversiële activiteiten
Nog wat dieper gravend komen we op de vraag of een fonds belegt in bedrijven die blootstelling hebben aan bepaalde controversiële activiteiten. Sinds kort heeft Morningstar gegevens van Sustainalytics beschikbaar over de blootstelling van bedrijven op het gebied van 15 verschillende product involvement types. Dit kunnen bedrijven zijn die direct betrokken zijn bij dergelijke activiteiten, bijvoorbeeld een producent van sigaretten, of indirect, zoals toeleveranciers aan de tabaksindustrie of verkopers van sigaretten.

20171010 Belegger Column (Product Involvement)
(klik op tabel voor vergroting)

Gebruik makend van deze gegevens, blijkt dat de blootstelling aan de traditionele “sin stocks”, oftewel bedrijven met activiteiten op het gebied van alcohol, gokken of tabak, voor NN volledig afwezig is. ASN en Triodos hebben daarentegen een hogere blootstelling aan alcohol, dan de MSCI World index. Bovendien heeft ASN ook blootstelling aan de tabaksindustrie, al is deze lager dan voor de index.

Op het gebied van controversiële wapens en handvuurwapens, hebben de drie fondsen een duidelijke lijn: geen blootstelling. Ook op het gebied van nucleaire energie is dat het geval. Anders is dat het geval voor thermal coal, oftewel steenkool onder andere gebruikt door energiemaatschappijen om elektriciteit op te wekken. Hier treffen we een blootstelling aan voor NN, terwijl ASN en Triodos geen enkele blootstelling hebben. 

Lees ook eerdere columns van Ronald van Genderen:

Korea, voorbeeld van geopolitieke risico’s om in de gaten te houden

Brengt economische groei interesse in Nederlandse aandelenfondsen terug?

Rendement: doel van beleggers en sluitstuk van fondsanalyse

Facebook Twitter LinkedIn

Over de auteur

Ronald van Genderen

Ronald van Genderen  is fondsanalist bij Morningstar Benelux

© Copyright 2024 Morningstar, Inc. Alle rechten voorbehouden.

Voorwaarden        Privacybeleid        Cookie Settings        Beleidsdocumenten