Duurzaam beleggen vindt meer en meer zijn weg naar het mainstream-segment. Met name professionele beleggers integreren duurzame criteria steeds vaker in hun algemene beleggingsbeleid. De aanpak die ze daarbij hanteren, wordt steeds verfijnder.
Voorheen bestond duurzaam beleggen niet zelden uit slechts een screening voor het uitsluiten van onwenselijke typen beleggingen alvorens de eigen fondsaanpak op het universum los te laten. Sommige fondsbeheerders richtten zich daarnaast ook in het bijzonder op bepaalde bedrijven om hun zorgen en/of wensen kenbaar te maken, het zogeheten engagement.
Maar tegenwoordig zijn environmental (milieu), social (sociaal beleid) en governance (goed ondernemingsbestuur) nauwer verweven met het beleggingsproces. De fondsbeheerder neemt de drie factoren apart mee of in combinatie met elkaar om hun effect in de portefeuille te meten. Jon Hale, director of sustainability research bij Morningstar, geeft een overzicht van de verschillende manieren om duurzaam beleggen aan te pakken:
Uitsluiting
Dit is de oudste en bekendste methode, en tevens nog altijd de meest gebruikte. Uitsluiten is een negatief ingestoken benadering en behelst het bewust niet in de portefeuille opnemen van bedrijven of sectoren uit het universum omdat ze betrokken zijn bij controversiële en verwerpelijke activiteiten. Hierbij gaat het met name om industrieën zoals tabak, alcohol, gokken en wapens. Ook worden bedrijven die te maken hebben met kernenergie of dierproeven nogal eens uitgesloten. Tegenwoordig wordt uitsluiten niet als strategie op zichzelf gehanteerd, maar meestal in combinatie met een van de andere benaderingen die we hier toelichten.
Normatieve selectie
Deze aanpak beoordeelt bedrijven en sectoren aan de hand van ESG normen die opgesteld zijn door organisaties zoals de Verenigde Staten. Bedrijven die niet aan die normen voldoen, worden uit de portefeuille geweerd. Of als ze er al deel van uitmaken, afgestoten. Of de fondsbeheerder gaat middels engagement het gesprek aan met het betreffende bedrijf om te kijken waarom het niet aan de norm voldoet en of daar verandering in kan komen. Deze vorm van selectie dient vaak als een minimum-standaard voor ESG.
Best-in-class
Dit is een positieve benadering waarbij de fondsbeheerder bedrijven binnen een industrie of categorie selecteert die het beste scoren op de ESG kwesties die in de betreffende industrie spelen. Deze aanpak wordt vergemakkelijkt door de gedetailleerde ESG maatstaven die zijn geformuleerd door bureaus zoals Sustainalytics en MSCI.
Een best-in-class benadering richt zich op het selecteren van bedrijven die op ESG gebied beter scoren dan hun sector- of industriegenoten. Vervolgens worden pas de traditionele financiële selectiemethoden toegepast. Deze benadering is flexibel genoeg om gebruikt te kunnen worden in combinatie met veel verschillende beleggingsstijlen en –processen, vooral omdat onderzoek uitwijst dat bedrijven die het goed doen op ESG-criteria ook aantrekkelijk kunnen zijn volgens financiële criteria. Fondsbeheerders kunnen best-in-class strikt of minder strikt hanteren: alleen de hoogst scorende bedrijven uit een categorie selecteren of je beperken tot het weglaten van de ergste achterblijvers op duurzaam gebied.
ESG integratie
Terwijl best-in-class een gefaseerde aanpak is waarbij selectie van de beste speler op duurzaam gebied plaatsvindt voordat de financiële beoordeling eraan te pas komt, combineert ESG integratie de duurzame en de financiële beoordeling. De manier waarop die combinatie vorm krijgt, kan per beleggingsproces verschillen. Voor een conventionele beheerder kan integratie simpelweg bestaan uit het beschikbaar stellen van de ESG maatstaven aan analisten en portefeuillemanagers om in hun analyse mee te nemen. Naarmate meer analisten en beheerders vertrouwd raken met ESG maatstaven en de zaken die daar achter schuilgaan, zal de integratie systematischer kunnen plaatsvinden. Voor anderen zal integratie van meet af aan al systematischer en explicieter ESG risico’s en kansen meenemen in hun benadering, welke stijl die ook vertegenwoordigt.
Duurzaam of sociaal gethematiseerde beleggingen
Deze aanpak behelst gerichte strategieën op bijvoorbeeld hernieuwbare energie en energie-efficiëntie, schone technologie en watermanagement, evenals bredere thema’s zoals CO2-reductie of gender-kwesties.
Impact beleggen
Impact beleggen krijgt tegenwoordig veel aandacht omdat het een term is die de motivatie van duurzame en verantwoorde belegger goed samenvat. Maar impcatbeleggen wil daadwerkelijk zeggen dat een beheerder een meetbare positieve milieu- of sociaal gerichte impact heeft naast een gezond rendement dat op zijn minst gelijk is aan dat van de markt. Institutionele beleggers en high net worth individuals kunnen een deel van hun portefeuille wijden aan zulke impactbeleggingen die in het ergste geval iets beneden marktniveau renderen, maar wel een meetbare duurzame impact hebben.
Actief eigenaar zijn
Bij deze aanpak gaat het om het benutten van de rechten als aandeelhouder om met bedrijven van gedachten te wisselen over ESG-kwesties. Actief eigenaar zijn betekent dat de beheerder die de aandelen in portefeuille heeft richtlijnen heeft opgesteld over hoe te stemmen over ESG onderwerpen die op de aandeelhoudersvergadering aan de orde komen. Hij kan bijvoorbeeld resoluties van aandeelhouders over ESG-zaken steunen of zelf initiëren en actief het gesprek aangaan met het bedrijf over de ESG-zaken die er spelen. Deze aanpak wordt doorgaans gevolgd in combinatie met andere die we hiervoor hebben uiteengezet, maar wordt ook wel op zichzelf gehanteerd door grote institutionele beleggers die via hun passieve beleggingen ‘de markt bezitten’, zoals dat heet. Door het gesprek aan te gaan kunnen ze toch een actieve rol spelen via die passieve beleggingen.
Duurzaam beleggen staat bij Morningstar hoog op de agenda. Vorig jaar introduceerde Morningstar de Morningstar Sustainability Rating, een nieuw hulpmiddel waarmee beleggers de mate van duurzaamheid van beleggingsfondsen kunnen beoordelen. Lees alles over duurzaam beleggen op deze verzamelpagina:
Lees meer:
- Beleggen in een toekomst van aanhoudende klimaatverandering
- Gestage groei van instroom in duurzame beleggingsfondsen
- Duurzaamheid bij Europese large-cap aandelenfondsen
- Deze fondsen scoren op Morningstar Analyst én op Sustainability Rating