Morningstar heeft een wereldwijd team van fondsanalisten die beleggingsfondsen via een diepgaande kwalitatieve analyse aan een grondig onderzoek onderwerpen. De fondsen worden op vijf elementen beoordeeld die cruciaal zijn voor de mate van toekomstig succes: People (beleggingsteam), Process (beleggingsproces), Parent (fondshuis), Performance (prestaties) en Price (kosten).
Deze vijf elementen, ofwel pilaren, worden niet alleen afzonderlijk geëvalueerd, maar ook de interactie tussen deze elementen. Het oordeel van de vijf pilaren resulteert uiteindelijk in de Morningstar Analyst Rating. De schaal van deze ratings loopt van Negative en Neutral tot een positief oordeel, bestaande uit Bronze, Silver en Gold. Van fondsen met een positief oordeel verwachten de analisten van Morningstar dat deze fondsen over een volledige economische cyclus beter presteren dan het categoriegemiddelde en/of de benchmark.
Omdat deze vijf pilaren zoals ze hierboven staan wat abstract zijn, geven we hierna een uitgebreidere omschrijving over de verschillende aspecten waar we bij iedere pilaar naar kijken.
People (beleggingsteam)
De kwaliteit van het beleggingsteam van een fonds is van significant belang om superieure prestaties te kunnen leveren. Bij het beoordelen van het beleggingsteam bekijken de analisten van Morningstar meerdere aspecten. Zo kijken we naar de ervaring van een fondsbeheerder en ook de relevantie van die ervaring. We kijken in welke mate hij ondersteund wordt door andere beheerders en analisten, hoe zij samenwerken en hoe de omvang van het team zich verhoudt tot het beleggingsuniversum dat wordt gemonitord. Stabiliteit binnen dit beleggingsteam vinden wij belangrijk, omdat bij een stabiel team iedereen goed op elkaar is ingespeeld en volgens dezelfde mind-set werkt.
Werkdruk is een ander element dat we bekijken, waarbij we willen weten hoeveel tijd de beheerder van het fonds nu echt aan het fonds kan besteden, of dat hij zijn tijd moet verdelen over andere fondsen, organisatieverantwoordelijkheden of commerciële taken. Vanzelfsprekend hebben wij een sterke voorkeur voor toegewijde beheerders die hun tijd grotendeels kunnen besteden aan hetgeen waarvoor de belegger ze betaalt: het beheren van het fonds. Als laatste vinden wij het belangrijk dat een fondsbeheerder belegt in zijn eigen fonds. Hiermee stelt hij zijn belangen gelijk aan die van beleggers.
Process (beleggingsproces)
De analisten van Morningstar hebben geen voorkeur voor beleggingsstijl of beleggingsaanpak. We zoeken naar fondsen die een duidelijke beleggingsdoelstelling hebben en een beleggingsproces hanteren dat helder gedefinieerd, doordacht en herhaalbaar is. We willen een proces zien dat blijk geeft van een gestructureerde aanpak en waarvan de uitvoering effectief is. We willen begrijpen hoe een fondsbeheerder het risico in zijn portefeuille beheerst en wat de kaders van zijn mandaat zijn wat betreft de portefeuilleconstructie.
De Morningstar analisten bekijken ook individuele posities in de portefeuille en analyseren portefeuillekarakteristieken om zo de risico’s, de mogelijkheden voor waarde creatie en het unieke karakter van een strategie in te schatten. De uiteindelijke portefeuille moet zo geconstrueerd zijn dat deze overeenkomt met het beleggingsproces en de beleggingsdoelstelling van het fonds.
Parent (fondshuis)
Hoewel misschien niet direct van invloed, geloven de analisten van Morningstar dat de kwaliteit van het fondshuis uitermate belangrijk is voor het langetermijnsucces van een beleggingsfonds. Het management van een fondshuis bepaalt de randvoorwaarden waarin het fonds kan opereren met betrekking tot capaciteitsmanagement, risicomanagement, aantrekken en behouden van beleggingstalent en de beloningsstructuur.
Buiten deze operationele gebieden prefereren we fondshuizen die een sterke beleggingscultuur hebben en beleggers op de eerste plaats stellen in plaats van fondshuizen die meer oog hebben voor commercieel gewin. Het eerste type fondshuis voert strategieën op basis van de eigen competenties, brengt belangen van beheerders in lijn met die van beleggers, rekent redelijke kosten, communiceert helder en volledig naar beleggers en acteert als een rentmeester over het vermogen van beleggers.
Het andere type fondshuis ziet beleggers meer als verkoopkans voor producten, biedt een waaier aan vaak middelmatige producten aan waarbij nieuwe hypes als mogelijkheid worden aangegrepen om de verkoop te stuwen. Ook kennen deze fondshuizenhogere kostenniveaus, meer verloop in het personeelsbestand en zijn de belangen van beheerders niet overeenkomstig met die van beleggers. Hoewel fondshuizen zelden helemaal in een van deze extremen vallen, is het de taak van de fondsanalisten van Morningstar om in te schatten waar een fondshuis zich binnen dit spectrum bevindt.
Performance (prestaties)
We geloven niet dat prestaties uit het verleden maatgevend zijn voor toekomstige prestaties. Daarom hechten we minder waarde aan het opgebouwde track record, zeker het track record van de korte termijn. Desalniettemin geloven we dat een grondige evaluatie van het langetermijn rendement en risico van vitaal belang is om te bepalen of een fonds in lijn presteert met de verwachtingen. Hierbij kijken we niet alleen naar kalenderjaarrendementen, maar ook naar voortschrijdende rendementen over een langere periode. We bekijken de prestaties zowel versus categoriegenoten als een relevante benchmark. Niet alleen qua rendement, maar ook het genomen risico, waarbij we specifiek inzoomen op het neerwaartse risico. Ook analyseren we gedetailleerde prestatie-attributies waarmee we de bronnen van het rendement kunnen achterhalen en kunnen bepalen in hoeverre dit in lijn is met hoe het beleggingsproces is ingericht.
Price (kosten)
Onderzoek van Morningstar alsook andere onafhankelijke academische studies tonen aan dat kosten en rendement een negatieve relatie hebben. Uit de studies blijkt dat fondsen met hogere kosten achterblijven bij fondsen met lagere kosten. Het kostenniveau is daarmee een belangrijke voorspeller van toekomstig succes. Dat betekent dat een belegger de kostprijs van een fonds niet mag negeren. We bekijken hoe de lopende kosten zoals deze gerapporteerd staan in de Essentiële Beleggersinformatie (EBi) zich verhouden tot het kostenniveau van categoriegenoten. Ook beoordelen we de structuur van een eventuele prestatievergoeding.
Het resultaat van de fondsanalyse
Door fondsen door te lichten op deze vijf pilaren, komen de fondsanalisten tot een kwalitatief oordeel over een beleggingsfonds: de Morningstar Analyst Rating. Wanneer zij positief zijn en verwachten dat een fonds op lange termijn beter kan presteren dan categoriegenoten en/of de benchmark, dan kennen zij een van de positieve ratings toe: Bronze, Silver of Gold. Het verschil wordt gemaakt door de mate van overtuiging van de analist in de kwaliteiten van een beleggingsfonds. Hebben de analisten weinig overtuiging in een fonds, dan zal het een Neutral rating krijgen. Scoort een fonds onvoldoende, dan is Negative het oordeel.
De analisten bepalen zelf welke fondsen worden beoordeeld en worden niet door fondshuizen betaald om een rapport te schrijven. Hierdoor is de onafhankelijkheid en objectiviteit die Morningstar kenmerkt gewaarborgd.
Voor veel beleggers is het haast ondoenlijk om een gedetailleerde fondsanalyse uit te voeren. De fondsanalyses en de uiteindelijke Morningstar Analyst Rating zijn echter gratis via de website van Morningstar te raadplegen. Dit geeft beleggers een mogelijkheid om een beter geïnformeerde keuze te maken voor een beleggingsfonds.
Dit is het zesde deel in de serie Beleggen voor beginners, waarin Morningstar u kennis laat maken met de basisbegripen van beleggen. Lees ook de andere delen in deze serie:
- Deel 1: Beleggingsfondsen in een notendop
- Deel 2: Op zoek naar alpha
- Deel 3: De risico's van beleggen
- Deel 4: De verhouding tussen rendement & risico