Een erg goede vriend van mij was eind 1999 bezig zijn bedrijf te verkopen. Om met pensioen te gaan na 30 jaar ontzettend hard gewerkt te hebben waardoor hij erg succesvol was. Tijdens dit proces kwam ook de vraag op wat te doen met de verkoopopbrengst. Hij keek alvast naar zijn portefeuille met andere beleggingen om te zien hoe die het deden en waar hij het extra geld in zou moeten investeren.
Een gedeelte van zijn portfolio was belegd in een, nu nietszeggend, technologiefonds. Deze belegging deed het in die tijd - dat is geen verrassing - erg goed. De andere helft van de portefeuille werd beheerd door een specialist met een focus op waarde-aandelen. En die deed het wat betreft prestatie erg mager vergeleken met de groeiaandelen.
Overtuigd van het feit dat de rally door zou gaan, gaf mijn vriend zijn adviseur de opdracht om alle op waarde gebaseerde beleggingen en de verkoopopbrengst van zijn onderneming te beleggen in de beleggingsfondsen in groeiaandelen. Dit gebeurde eind 1999. Weet iemand nog wat er gebeurde met technologieaandelen slechts een paar maanden later in maart 2000? Nu, 15 jaar later, is mijn goede vriend, die eigenlijk met pensioen dacht te kunnen, nog steeds aan het werk...
Veel beleggers kunnen het zich veroorloven om kleine fouten te maken. Kleine fouten zoals een klein stukje van je spaargeld beleggen in day-trading of een specifiek aandeel kopen omdat hun schoonbroer iemand kent, die iemand kent die ook weer iemand kent. Maar mijn vriend, die eigenlijk heel rationeel is en helemaal niet dom, maakte wat ik noemd 'The Big Mistake'. Voor de meeste beleggers is deze grote fout een soort van doodsvonnis en is het alles behalve mogelijk om hiervan te herstellen.
Ik heb al vaker gewezen op 'buying high and selling low'. Er zijn maar een paar kleine beslissingen nodig die je in deze valkuil laten belanden, zelfs nadat je al een aantal jaren jezelf goed hebt gedragen. Dus wetende hoe serieus de gevolgen kunnen zijn van The Big Mistake, ben ik er van overtuigd dat dit misschien wel de belangrijkste taak is van een adviseur om dit te voorkomen. Het klinkt misschien wel als heel moeilijk of haast onmogelijk. Maar je weet dit als je als adviseur je deur open zet voor klanten.
Of hoe kun je een 50-jarige klant nog in zijn ogen kijken als je niets zou zeggen als hij op het punt staat deze Big Mistake te maken? Natuurlijk, adviseurs kunnen klanten niet dwingen om iets wel of niet te doen. Maar als een adviseur een klant niet kan overtuigen, dan heeft het ook geen zin, om kleine fouten proberen te voorkomen.
Beleggers kunnen bepaalde dingen niet of niet goed doen zoals niet op tijd de portefeuille herbalanceren, vasthouden aan een belegging waar men al beter eerder afscheid van had moeten nemen, of niet alle belastingen overzien. Maar dit zijn allemaal fouten die je overleeft en desondanks uiteindelijk toch je doelstellingen kunt realiseren. Maar het is belangrijk misschien wel een roeping dat de financiële industrie eigenlijk moet zekerstellen dat klanten geholpen worden met hun grote fouten. Er wordt inmiddels werk gemaakt van een eed net als bij dokters. Maar de belangrijkste opdracht voor een adviseur blijft in mijn ogen dat hij of zij klanten helpt om The Big Mistake gedurende hun leven te voorkomen. Zelfs als dat het enige zou zijn in je beroep, ben je elke cent waard!
Niet alleen het voorbeeld van mijn vriend begin 2000 maar ook bijvoorbeeld in 2007 toen een klant binnenstapte en zei, “Ik denk dat ik alles ga beleggen in onroerend goed.” Een adviseur zegt dan niet, “Natuurlijk, dat is een fantastisch idee” terwijl je dacht “Wat een verschrikkelijk idee.” Jij zegt als zoiets dergelijks nog eens zou gebeuren: “Ik denk dat dit de Big Mistake is en dit zijn de redenen waarom…”
Klanten (en hun adviseurs) zullen dit niet altijd beseffen maar veel beleggers hebben echt behoefte aan adviseurs die een barrière vormen tussen hun ideeën en op verkeerde momenten kopen en verkopen. Het is de hoogste tijd dat adviseurs zich deze verantwoordelijkheid realiseren en uitleggen en laten zien waarom het zo belangrijk is fouten te voorkomen en aan verleidingen te weerstaan. Anders zullen er veel meer mensen zijn zoals mijn vriend, die moeten blijven werken terwijl ze met pensioen konden gaan. Als adviseur en sector is dit niet meer te tolereren. Adviseurs zijn betekent ‘dat ding’ zijn tussen je klant en de Big Mistake.
Disclaimer - Op verzoek van Morningstar schrijft Carl Richards over het gedrag van beleggers en over financieel advies. Deze columns helpen beleggers om betere beleggingsbeslissingen te maken. Richards is auteur van het recent verschenen boek ‘The One Page Financial Plan’ dat binnenkort eveneens verschijnt onder de titel 'Eenvoudig en slim omgaan met je geld' (vertaling Robert van Beek). Richards is ook auteur van het boek 'The Behavior Gap: Simple Ways to Stop Doing Dumb Things with Money' ('Doe niet langer domme dingen met je geld') en levert bijdragen aan The New York Times en Morningstar Advisor.