Na alle berekeningen en kwalitatieve controles begin dit jaar begon voor ons - Morningstar Benelux - het awardsseizoen op 12 maart in Luxemburg. We reikten Morningstar Awards uit aan die beleggingsfondsen die voor beleggers in het Groothertogdom de meeste waarde hebben opgeleverd (uiteraard gecorrigeerd voor risico).
Vervolgens trok ons prijzencircus naar Brussel, waar op 25 maart Awards werden overhandigd aan de beleggingsfondsen en fondsbeheerders die voor Belgische beleggers het meeste hebben opgeleverd. Dit evenement werd opgeluisterd door Hervé Jamar, de Belgische minister van Begroting, en Thierry Geerts, CEO van Google België. Hij hield een interessant betoog over hoe het internet over een aantal jaar ons leven beheerst. De ochtend erna luidden de winnaars van de Belgische Morningstar Awards de openingsbel van de beurs in Brussel.
Nu volgen enkel nog de Nederlandse Morningstar Awards op 9 april, waar we beleggingsfondsen in het zonnetje zetten, die voor Nederlandse beleggers op lange termijn de meeste waarde hebben opgeleverd.
Debat
Waar ik erg naar uitkijk is het debat voorafgaand aan de uitreiking van de Awards tussen Roderick Munsters (Robeco), Eric van der Maarel (Aegon Asset Management) en Jacco Maters (Delta Lloyd Asset Management). Centraal staat de vraag hoe zij aankijken tegen de sterke groei van passieve beleggingsinstrumenten als ETFs en indexfondsen en hoe zij zichzelf – als fondshuizen met actief beheerde beleggingsfondsen – in die discussie positioneren.
Ter voorbereiding op dit debat heeft Morningstar onderzoek gedaan naar de verschuiving van 'actief' naar 'passief' onder beleggers. Dat heeft interessante inzichten opgeleverd.
Amerikaanse beleggers kiezen in toenemende mate voor passief beheerde fondsen
In de periode 2008–2014 steeg het beheerde vermogen van aandelen- en obligatie ETFs en indexfondsen in de Verenigde Staten van USD 1.283 miljard naar USD 4.065 miljard: een toename van 217 procent!
Dit percentage zet de groei van 56 procent van het vermogen onder beheer bij de actieve concurrenten duidelijk in de schaduw. Actief domineert in omvang nog steeds het Amerikaanse fondsenlandschap met een beheerd vermogen van USD 8.423 miljard per december 2014. Maar in de periode 2008–2014 is het marktaandeel van passieve fondsen wel met 13,4 procentpunt gestegen tot 32,6 procent.
Europa volgt… op enige achterstand
In Europa is er ook sprake van een opmars van passief beleggen, zij het nog niet zo sterk als in Amerika. In de periode 2008–2014 nam het beheerde vermogen van passieve aandelen- en obligatieproducten met EUR 510 miljard toe tot EUR 705 miljard. Dit levert een marktaandeel op van 15,3 procent per december 2014.
In tegenstelling tot Amerika vloeit in Europa nog altijd het meeste geld naar actief beheerde beleggingsfondsen. Over de laatste zeven jaar stroomde er EUR 518 miljard naar actieve fondsen, terwijl de teller voor passief bleef steken op EUR 328 miljard. Deze flow richting passief is deels het gevolg van de lage kosten van passief, maar ook de teleurstellende resultaten van veel actieve fondsbeheerders.
Genuanceerd beeld
Het beeld is echter genuanceerder dan veel krantenkoppen en sceptici van actief beheer beweren. In een aantal beleggingscategorieën staat de opkomst van passief letterlijk nog in de kinderschoenen. Zonder al te veel in detail te willen ingaan op het onderzoek zien we bijvoorbeeld dat de categorie 'High yield obligaties' nog steeds grotendeels wordt gedomineerd door actief beheerde fondsen.
In de VS zagen actieve fondsen in high yield in de periode 2008–2014 USD 75 miljard binnenstromen. Dat is het dubbele van wat passieve fondsen noteerden. In Europa bleef de instroom naar passieve high yield beleggingsproducten in dezelfde periode beperkt tot EUR 4,8 miljard, terwijl actieve high yield fondsen EUR 123 miljard zagen instromen.
De conclusies van ons onderzoek - waaover volgende week meer - bieden voldoende materie om volgende week met de panelleden te bespreken. Waarna we de avond en het Award-seizoen afsluiten met het uitreiken van de Morningstar Awards.
Bekijk de genomineerde beleggingsfondsen en fondshuizen voor de Morningstar Awards 2015 in Nederland:
Nominaties obligatiefondsen
Nominaties mixfondsen
Nominaties fondshuizen