Goud kende een slecht 2013. Het eerder zo geliefde edelmetaal koerste in januari vorig jaar nog rond USD 1.700 per ounce, maar zette daarna een glijvlucht in die in december niveaus rond USD 1.200 had bereikt. De Morningstar-categorie 'Aandelen sector edelmetalen' noteerde over 2013 een min van 51,24 procent en was daarmee met afstand de slechtst presterende sector. Daarmee behield het de rode lantaarn, die het in 2012 ook al had toen de categorie 13,04 procent verloor.
Goud is een complexe belegging omdat er veel factoren zijn die een rol spelen in de waardeontwikkeling van deze grondstof. Naast fysieke vraag en aanbod speelt de dollarkoers een belangrijke rol, maar ook het algemene marktsentiment is van invloed op de koers van goud. In tijden van crisis (of de dreiging daarvan) wordt goud gezien als een veilige haven. Des te pessimistischer of angstiger beleggers worden, des te meer ze vluchten naar goud. Inflatieverwachting, goudreserves van centrale banken, beleggersgedrag en rentestanden zijn andere zaken die de goudprijs beïnvloeden.
Beleggers die in goud willen investeren hebben de keuze uit een directe belegging via futures of andere derivaten of een indirecte belegging via aandelen in bedrijven die aan deze sector gelieerd zijn, zoals mijnbouwers en leveranciers van materieel. Beleggers die via de indirecte manier blootstelling aan deze sector willen, hebben volgens Morningstar via het BlackRock World Gold Fund een uitstekende manier om met beheerst risico in goudaandelen te beleggen.
Getalenteerd
Beheerder Evy Hambro (foto) leidt sinds januari 2002 BlackRock World Gold Fund, toen hij naast dr. Graham Birch tot medebeheerder werd benoemd. Dit maakt, dat het beheer een aantrekkelijke stabiliteit toont. Bovendien is Hambro in de optiek van Morningstar een getalenteerde portefeuillebeheerder die profiteert van een sterk grondstoffenteam dat hij zelf heeft helpen opbouwen. In het beheer van het fonds wordt hij ondersteund door Catherine Raw, die wij zeer competent achten.
Hambro past het gecontroleerde beleggingsproces toe dat ook door Birch werd gebruikt. Naar onze mening slaagt hij erin om waarde toe te voegen door het resultaat van de gedetailleerde grondstoffen- en bedrijfsanalyse van het team toe te passen, waarbij hij rekening houdt met risico en liquiditeit. Via een grondige waarderingsanalyse wordt getracht bedrijven te selecteren die de beste blootstelling aan grondstoffenprijzen bieden met een aanvaardbaar risiconiveau. Hierdoor wordt nadruk gelegd op grote producenten die hun productie relatief goedkoop kunnen uitbreiden. De negatieve houding tegenover goudaandelen heeft ervoor gezorgd dat beheerd vermogen gedaald is naar USD 3,3 miljard (per januari 2014). Toch blijft het fonds één van de grootste in zijn soort.
Behalve in 2008 en 2011 heeft BlackRock World Gold Fund in elk kalenderjaar betere resultaten behaald dan de FTSE Gold Mines-index. Doorgaans bleef het fonds achter bij de index wanneer de grootste aandelen de beste resultaten behaalden, aangezien het fonds wegens de ICBE-regels geen evengrote posities in deze aandelen kan nemen als de index. Ook heeft het fonds sinds zijn introductie solide resultaten behaald in vergelijking met zijn concurrenten, maar bleef het in 2009 en 2010 achter.
BlackRock World Gold Fund is niet bijzonder duur. De TER is maar net iets hoger dan de categoriemediaan en Morningstar is van oordeel dat het één van de beste beschikbare fondsen is voor een traditionele aandelenblootstelling aan goud en edelmetalen. Het heeft dan ook de hoogste een Morningstar Analyst Rating Gold.
Uitgebreide toelichting
(klik op grafiek voor vergroting)
Beheer
Evy Hambro kwam in 1993 in dienst van Mercury Asset Management (nu BlackRock) en is bij het beheer van BlackRock World Gold Fund betrokken sinds hij in januari 2002 tot medebeheerder werd benoemd naast dr. Graham Birch (die de financiële wereld sindsdien heeft verlaten). Hij is ook verantwoordelijk voor het beheer van andere goud- en mijnbouwportefeuilles van de groep. Hambro is een topper op dit terrein en hij is zijn hele loopbaan al gericht op de analyse van edelmetaal- en mijnbouwaandelen.
Hambro heeft het grondstoffenteam bij BlackRock helpen opbouwen. Dit is een van de beste teams die wij kennen, met veertien beleggingsprofessionals per april 2012. Tot april 2009 werd het team geleid door Birch, die eerst een negen maanden durende sabbatical nam en vervolgens de financiële sector verliet. Hambro heeft vervolgens de rol van CIO van het team op zich genomen. Het vertrek van Birch met zijn lange ervaring, met name in de goudsector, was zeker een aderlating, maar Morningstar gelooft dat het team hier uitstekend tegen opgewassen bleek. Nog belangrijker is het feit dat het team zijn aanzienlijke beheerservaring en -expertise heeft behouden.
Hambro wordt bovendien ondersteund door een zeer capabel team van analisten. Hij werkt op dit fonds nauw samen met Catherine Raw, die wij een aantal keer hebben ontmoet en zeer competent achten.
Fondshuis
BlackRock heeft het moeilijk gehad om zijn enorme omvang in een voordeel om te zetten voor beleggers. De vermogensbeheerder heeft USD 3,7 biljoen onder beheer, waarvan veel uit overnames afkomstig is en niet van organische groei die voortvloeit uit een gevestigde beleggingscultuur. Voor alle duidelijkheid: BlackRock is een topper inzake risicobeheer. De onderneming wordt geroemd voor haar risicoanalyse van de bovenste plank en haar modellen worden gebruikt om risicoparameters vast te leggen die alle beheerders dienen te volgen. Op die manier wisten de meeste van haar aandelenfondsen het ergste te vermijden tijdens de crisis in de markten van 2008 (in mindere mate van toepassing op de obligatiefondsen).
Daarnaast heeft BlackRock zijn aanbod beleggingsfondsen geconsolideerd en zijn de kostenratio's gedaald. BlackRock heeft ook de wereldwijde coördinatie verstevigd, zodat de onderneming beter in staat is haar ruime middelen te vertalen in een beleggingsvoordeel. En toch heeft het multiboetiekmodel van de aandelenfondsen gemengde resultaten opgeleverd. In de leiding over het vastrentende segment ziet Morningstar ondertussen een significant verloop. Rendementen voor de obligatiefondsen zijn globaal genomen doorsnee.
Dat beheerders in eigen fondsen beleggen, is niet uitzonderlijk en er is ook nog ruimte voor lagere vergoedingen. De tijd zal uitwijzen of BlackRock op dit recente succes kan voortborduren.
Beleggingsproces
Het beleggingsproces achter BlackRock World Gold Fund omvat de beoordeling van grondstofprijzen en bedrijven. De teamleden streven er naar om een prijstrend voor alle grondstoffen te ramen, die zij gebruiken om hun bedrijfsanalyse te ondersteunen. Binnen dit kader speelt het bottom-up onderzoek van ondernemingen een belangrijke rol. Dit omvat onder meer gesprekken met het management en bedrijfsbezoeken.
Het team richt zich op productiebedrijven, met nadruk op mijnbouwers die tegen lage kosten hoge kwaliteit kunnen leveren en waarvan zij geloven dat de aandelenwaarderingen de winstperspectieven op langere termijn onderschatten. In een top-down overlay wordt de analyse van factoren als het politieke risico, opgenomen.
Bij de samenstelling van het fonds wordt rekening gehouden met de benchmark. Er wordt gestreefd naar een stabiele outperformance. De beleggingen zijn vooral gericht op goud, maar de beheerder belegt doorgaans tot 25 procent in producenten van andere edelmetalen. De portefeuille bevat drie segmenten: grote posities van 5-10 procent met een goede liquiditeit en een sterke overtuiging, gemiddelde posities van 2-5 procent, doorgaans wanneer de activiteiten van een bedrijf beperkt zijn en posities van minder dan 2 procent in minder liquide aandelen.
Het aantal ondernemingen wordt normaal gesproken op 50-80 gehouden. BlackRock World Gold Fund concentreert zich op bedrijven die al grondstoffen delven en vermijdt gewoonlijk de onbewezen “blue sky”-aandelen.
Rendement
Vanaf begin 2002, toen Hambro aantrad als medebeheerder, tot eind januari 2014 heeft BlackRock World Gold Fund op jaarbasis respectievelijk rond de 2,7 procent en 5,3 procent beter gepresteerd dan de Morningstar-categorie 'Aandelen sector edelmetalen' en de FTSE Gold Mines benchmark. 2008 En 2011 waren de enige kalenderjaren waarin het fonds achterbleef bij de index. Dit kwam deels door de structurele onderweging van grote namen uit de index zoals Barrick Gold, Goldcorp en Newmont Mining, die vaak profiteren van het feit dat ze gezien worden als een veilige investering tijdens periodes met een negatief sentiment onder beleggers.
Recenter hielp de positie in zogeheten goudroyaltybedrijven, aangezien die beter presteerden in het moeilijke klimaat voor goudproducenten dat werd veroorzaakt door een scherpe daling in de goudprijs in 2013. De positie in goud, die relatief klein is vergeleken met de index en de hogere positie in andere grondstoffen zoals koper en ijzererts, zorgden voor rugwind toen deze sectoren zich herstelden in de tweede helft van 2013.
Vergeleken met het categoriegemiddelde laat het prestatieprofiel van BlackRock World Gold Fund zien, dat het de neiging heeft om achter te lopen tijdens herstelperiodes wanneer de sterkste rendementen van small-cap ondernemingen komen. Small-caps zijn speculatievere aandelen waar de beheerder minder in investeert dan zijn concurrenten.
Kosten
De lopende kosten van BlackRock World Gold Fund bedragen 1,32 procent.
Rol in portefeuille
BlackRock World Gold Fund is een niche. Sectorfondsen spelen gewoonlijk een nicherol. Goud heeft vaak een lage correlatie met andere activa, maar de onderliggende aandelen zullen zelden immuun zijn voor de belangrijkste factoren die een rol spelen op de wereldwijde aandelenmarkten.
Lees ook het fondsrapport over BlackRock World Gold Fund D2 >
Bekijk ook andere beleggingsfondsen in de Morningstar-categorie 'aandelen sector edelmetalen' die verkrijgbaar zijn in Nederland (klik op tabel voor vergroting).
Laatste 10 beleggingsfondsen van de week
Magellan
Skagen Kon-Tiki
BlackRock Euro Bond
Alken European Opportunities
Fidelity Pacific Fund
Templeton Emerging Markets Bond
Kempen European High Dividend Fund
Robeco Consumer Trends Equities
ING (L) Renta Fund Europe High Yield
Pictet-Biotech