Formule als basis voor de Morningstar Rating
Achter de Morningstar Rating gaat een wiskundige formule schuil die het historische rendement van een beleggingsfonds corrigeert voor de kosten en het risico. Een fonds dat goed presteert zonder ov
erdreven risico te nemen of excessief hoge kosten aan te rekenen, krijgt vervolgens een goede score.
Op basis van die score worden alle fondsen binnen hun Morningstar Categorie gerangschikt. De 10% hoogste scores krijgen 5 sterren, de volgende 22,5% krijgen er 4, de middelste 35% 3 sterren, de volgende 22,5% krijgen 2 sterren en de slechtste 10% moet het doen met één ster. Door de fondsen relatief ten opzichte van hun Morningstar Categorie te beoordelen, worden gelijkaardige fondsen met elkaar vergeleken en krijgt een fonds een hogere rating omdat de beheerder goed gepresteerd heeft en niet omdat de Morningstar Categorie ‘in de mode’ is.
De Morningstar Rating wordt elke maand berekend op basis van het rendement over drie, vijf en tien jaar. Daarnaast wordt ook een ‘overall rating’, een algemene rating berekend. Fondsen met een track record van minder dan drie jaar krijgen geen rating. Voor fondsen met een track record tot vijf jaar wordt enkel een rating over drie jaar berekend. Van zodra het mogelijk is om een rating over vijf of tien jaar te berekenen, zal het gewicht van elke rating in de ‘overall rating’ verschillen. Tot tien jaar krijgt een fonds een rating op basis van het rendement over de laatste drie en laatste vijf jaar. Bij de berekening van de ‘overall rating’ krijgt de rating over vijf jaar met 60% het zwaarste gewicht. De rating over drie jaar heeft slechts een gewicht van 40%. Een fonds met een track record van tien jaar of langer krijgt alle drie de ratings: over drie, vijf en tien jaar. De ‘overall rating’ wordt op basis daarvan berekend. Ook nu weer krijgt de rating over de langste tijdshorizon het zwaarste gewicht: 50%. De vijf jaar rating krijgt een gewicht van 30% en die van drie jaar heeft slechts een impact op 20% van de ‘overall rating’. Zoals al aangegeven gebeurt dit enkel en alleen op basis van een wiskundige formule en hebben de analisten van Morningstar hierover niets te zeggen.
Belangrijke opmerkingen
Een fonds dat meerdere klassen heeft, bijvoorbeeld een klasse voor kapitalisatie (Acc) en een klasse voor uitkeringsfondsen (Inc), krijgt voor elke klasse een aparte rating. Dit zorgt ervoor dat een enkele portefeuille met verschillende klassen, binnen een kleine categorie niet te veel overwicht krijgt.
Verandert een fonds van categorie, dan is het historische rendement minder belangrijk. Of het rendement uit het verleden wordt meegenomen, hangt af van de grootte van de verandering. Op die manier wordt een eerlijke vergelijking gewaarborgd en wordt het voordeel voor fondshuizen geminimaliseerd om de stijl van een fonds aan te passen om zo een beter Morningstar Rating te krijgen.
Beperkingen
Een eerste belangrijke beperking is het feit dat de Morningstar Rating een puur kwantitatieve maatstaf is. Dit wil zeggen dat zij geen rekening houdt met kwalitatieve elementen en dat zij puur op basis van een formule berekend wordt. De Morningstar Rating houdt dus geen rekening met zaken zoals een verandering van fondsbeheerder.
Daarnaast kijkt de Morningstar Rating enkel naar de rendementen uit het verleden. Zij houdt geen rekening met de toekomst. Dat geldt ook bij fondsen, al toonden verschillende studies al aan dat fondsen die het in het verleden goed deden, het ook nadien vaak goed blijven doen.
Algemeen kunnen de beperkingen samengevat worden als: de Morningstar Rating vertelt niet welke fondsen goed zijn, maar welke fondsen in het verleden goed presteerden.
Hoe de Morningstar Rating gebruiken?
De Morningstar Rating kijkt enkel naar de prestaties uit het verleden en houdt geen rekening met de kwalitatieve eigenschappen van een fonds. Daarom is het beter om de rating te beschouwen als een maatstaf voor de mate waarin het fonds in staat was om (over een periode van drie, vijf of tien jaar) beter te presteren dan gelijkaardige fondsen binnen zijn categorie.
Morningstar Rating als filter
Het aantal fondsen waaruit u kunt kiezen is immens. In België alleen al kunt u ruim tienduizend beleggingsfondsen verkrijgen. De Morningstar Rating kan dan als eerste criterium dienen om die fondsen eruit te halen die in het verleden weinig of geen toegevoegde waarde hebben geboden aan de belegger (1- en 2-sterrenrating).
Geen beslissingscriterium
Zie de Morningstar Rating als vertrekpunt, niet als beslissingscriterium. Het is niet omdat een fonds goed presteerde in het verleden – en dus een hoge Morningstar Rating krijgt – dat die goede prestaties in de toekomst gegarandeerd zijn. Kijk ook naar andere kwalitatieve elementen zoals de beheerder, de kosten en de portefeuille.
Tot slot is het ook belangrijk om te kijken of het fonds in uw portefeuille past. Zorg ervoor dat u niet ongewild te veel overwogen bent in een bepaalde sector of een bepaalde regio. Dat is nog belangrijker dan steeds te proberen de best presterende fondsen eruit te kiezen.