Toenemende bedrijfsschuld vormt potentieel risico voor beleggers

Er is een koopwoede gaande. Hoewel het totale bedrag dat in 2016 aan fusies en overnames werd uitgegeven niet het recordniveau van 2015 bereikte, spendeerden bedrijven wereldwijd vorig jaar nog altijd 4,83 biljoen dollar aan acquisities. Veel van deze overnames werden gefinancierd met nieuwe schulden. De lage rentestand maakt het aangaan van schulden aantrekkelijk, maar er schuilt ook een risico in voor beleggers.

Jeffrey Schumacher, CFA 14 februari, 2017 | 12:05
Facebook Twitter LinkedIn

De deal-machines van Wall Street werken in de hoogste versnelling, waarbij er vorig jaar diverse mega-deals werden aangekondigd. In de agrarische sector bijvoorbeeld, zette de consolidatie verder door. Bayer zette een nieuw Duits record neer toen het voor 66 miljard dollar Monsanto overnam.

Andere sectoren zagen een soortgelijke trend, zoals technologie (Microsoft/LinkedIn, Qualcomm/NXP Semiconductors), telecom/media (AT&T/Time Warner, 21st Century Fox/Sky) en tabak (BAT/Reynolds American). Bedrijven betaalden gewillig hoge waarderingen en een vette overnamepremie om een concurrent over te nemen.

De sector gezondheidszorg was in 2015 de sector waar de meeste overnameactiviteit plaatsvond, maar in 2016 werd de eerste plaats overgenomen door de technologiebedrijven met een totale deal-waarde van 612,9 miljard dollar. Veel van deze activiteit vond plaats in Amerika. Dat maakt het interessant om eens te kijken wat al deze koopwoede doet met de bedrijfsschuld en het mogelijke risico dat daaraan gekoppeld is.

Bedrijfsschuld Amerikaanse bedrijven
Als gevolg van de golf aan acquisities, is de bedrijfsschuld van Amerikaanse bedrijven verder opgelopen over de afgelopen jaren. Gelokt door lage financieringskosten worden bedrijven verleid om de schuld op de bedrijfsbalans te laten oplopen om hun groei-door-acquisitie-strategie te kunnen financieren. Een andere motivatie om de schulden te laten oplopen is de wens om het rendement van aandeelhouders te vergroten door aandeleninkoopprogramma's of een hoger dividend te betalen.

Een voorbeeld van een bedrijf waarbij de schuldenberg opgelopen is, is telecombedrijf AT&T. Het bedrijf gaf voor miljarden aan nieuwe obligaties uit om de overname van DirecTV in 2015 te financieren, terwijl het de obligatiemarkt opnieuw aanboorde toen het vorig jaar Time Warner overnam. Het zorgde ervoor dat de schuld van AT&T opliep tot 120 miljard dollar in 2016, waarmee de financiële leverage van het bedrijf verder toenam. De schuld/EBITDA ratio, een maatstaf die de verhouding tussen schuld en operationele winst weergeeft, liep op van 1,8x in 2013 naar 2,3x in 2016. En AT&T is zeker niet het enige bedrijf dat zijn schuldenberg laat groeien.

Het gevolg is dat het aantal bedrijven met een zeer sterke balans een zeldzaamheid zijn geworden. Exxon Mobil en Johnson & Johnson zijn de enige Amerikaanse bedrijven die de hoogste Morningstar Credit Rating van AAA hebben gekregen, van de in totaal 543 Amerikaanse bedrijven die door het credit research team zijn beoordeeld.

Kansen en risico's
Hoewel de kasmiddelen van bedrijven hoog zijn en voor de nieuw aangegane schulden lage rentepercentages worden betaald, belandt deze extra schuld wel op de balans, die daarmee meer risico bevat. Zo kan de toenemende schuld kansen bieden, maar ook risico's vormen.

De toename in bedrijfsschuld kan ook worden afgelezen uit de ontwikkeling van de schuld/kapitaal ratio van de Morningstar sectorindices voor de Amerikaanse sectoren. De onderstaande grafiek laat zien dat over de afgelopen vijf jaar de financiering met vreemd vermogen heeft geleid tot een hogere leverage voor veel sectoren. De schuld/kapitaal ratio steeg sinds 2012 met gemiddeld zeven procentpunt tot 45,6%. De sterkste stijging werd waargenomen binnen de sectoren energie, basismaterialen en cyclische consumentengoederen, terwijl de sectoren technologie en defensieve consumentengoederen hun leverage zagen toenemen met bijna 20% ten opzichte van het niveau van 2012.

2017 02 13 Toenemende bedrijfsschuld vormt potentieel risico voor beleggers grafiek

(klik op grafiek voor vergroting)

Gelijktijdig met het oplopen van de Amerikaanse bedrijfsschuld zien we een stijgende trend in de schuld/kapitaal ratio's bij Amerikaanse aandelenfondsen. De gemiddelde schuld/kapitaal ratio voor actieve fondsen met een positieve Morningstar Analyst Rating (Gold, Silver of Bronze) liep op van 33% in januari 2012 naar 41,3% per december 2016.

Sommige fondsen zagen hun leverage ratio met meer dan tien procentpunten oplopen. Bijvoorbeeld het met een Silver rating gewaardeerde Legg Mason ClearBridge US Aggressive Growth Fund, waarbij de schuld/kapitaal ratio omhoog schoot naar 46,6% ten opzichte van 32,2% vijf jaar geleden. Een bovengemiddelde blootstelling naar de sectoren energie en telecom in combinatie met een aantal bedrijven dat veel schuld op de balans heeft staan zoals Freeport McMoRan, Valeant en AMC Networks, joegen de leverage van de portefeuille omhoog.

Het met een Silver rating gewaardeerde Loomis Sayles U.S. Equity Leaders Fund daarentegen, heeft een van de laagste schuld/kapitaal ratio's met een percentage van 33,3%. Het fonds heeft geen blootstelling aan sectoren die zich kenmerken door hoge schulden zoals nutsbedrijven, telecom, basismaterialen en vastgoed, terwijl de energiesector ook sterk onderwogen is.

Vatbaar voor scherpe dalingen
Hogere leverage ratio's kunnen de risico's die ingebed zitten in een beleggingsstrategie vergroten. Dit is het geval bij het met een Silver rating gewaardeerde Legg Mason Royce US Small Cap Opportunity Fund, dat zoekt naar kansen in sterk ondergewaardeerde aandelen, herstructureringsverhalen, zogenaamde special situations (bijvoorbeeld bedrijven die uit een bankroet een doorstart maken) en mislukte IPO's. Managers Buzz Zaino en Bill Hench voelen zich daarom ook comfortabeler dan veel van hun categoriegenoten bij investeringen in bedrijven die er financieel slechter voorstaan. Dit komt onder andere tot uiting in de benedengemiddelde winstgevendheid-ratio's zoals nettowinstmarge en ROE, terwijl de schuld/kapitaal ratio van het fonds ook oploopt en per december 2016 op 39,7% staat.

De focus op de kleinste marktkapitalisaties in het universum in combinatie met de bereidheid om te investeren in bedrijven die in de problemen zitten maakt het fonds een van de meest risicovolle fondsen in de categorie en tevens vatbaar voor scherpe dalingen tijdens neerwaartse markten. Het fonds behoorde tot de 10% slechtst presterende fondsen in zijn categorie in 2014 en 2015 en kent doorgaans ook sterkere maximum drawdowns. Beleggers hebben een lange beleggingshorizon nodig en moeten de hobbelige weg accepteren en trotseren die dit fonds aflegt om zo de vruchten van deze strategie te kunnen plukken.

Ondanks dat de lage rente de hoge schuldenberg beter beheersbaar maakt, kan een economische teruggang in bepaalde sectoren of een rentestijging impact hebben op bedrijven met veel schuld op de balans. En dat heeft dus ook impact op beleggingsfondsen die veel blootstelling aan deze bedrijven hebben. Dat is iets om je als belegger van bewust te zijn.

Lees meer columns van Jeffrey Schumacher:

- #MAGA

Onderschatte risico's van een beleggingsfonds

Een beter rendement begint bij jezelf

Facebook Twitter LinkedIn

Over de auteur

Jeffrey Schumacher, CFA  is fondsanalist bij Morningstar Benelux

© Copyright 2024 Morningstar, Inc. Alle rechten voorbehouden.

Voorwaarden        Privacybeleid        Cookie Settings        Beleidsdocumenten